Skip to main content

Full text of "Mexicos og Centralamerikas Acanthaceer"

See other formats


n sd. Å rr ; ' . É 
HR. -a— GT DEER i 


Fr £ Al ig fis 
FR au JR 
k. «ka 
> VR INgnge 


SORRY RÅ x NV N Å KN 
NRØRRRRRERRERERERRREREERNRERRRRRS 


å SYRE En PERS SSW 
SMUNKL ELLEN 
S= 
n 


SSR ON INGE AN 
SKRED) 
BORES ØrS 


irer = 


(i <) dd '— ES NS 
ss ((( XUm « 
W =——V 
SÅN 
NN 
) 


Gift of 
Estate of | 
Dr. Herman Knoche / 


f 


, 
SE ) ÅL 


KUN. ((SS7 


| 


California Academy of 
Sciences Library 


By action of the Board of Trustees of the 
Leland Stanford Junior University on June 
14, 1974, this book has been placed 
on deposit with the 
California Academy of Sciences Library. 


gå £ 


Boe Ku," 


SUSE 


KE SAGER 
M b" 
ak: 


, 


Br, RENE beskrevne af 


ag » Å. S. Ørsted, 
BR | ; ty se 


(Særskilt Aftryk af den naturhistoriske Forenings 
videnskabelige Meddelelser for 1854.) 


( 
g& + 
£ "2 NR BF 


Ey ( 

Fr Wi 

ag : Kjåbenhavn. 

Es ” ; Bianco Lunos Bogtrykkeri, 


- 1855. 


Mexicos og Centralamerikas Acanthaceer. ”) 
| Af 
A. S. Ørsted. 


(Hertil Tab. 3—5.) 
"(Meddeelt d. 16de Febr., 16de Marts og 10de November 1854.) 


er, 


Thunbergieæ. 


Mendoncia Vellozo. 


Mendoncia (Engelia) costaricana Ørd., ramis subletragonis in- 
cumbenti-hirsutis demum glabratis, foliis petiolatis ellipticis apice 
acuminatis basi acutiusculis margine revolutis, supra obscure vi- 
ridibus pilis minutis e centro punctarum stellatarum subtilissi- 
marum oriuntibus adspersis, subtus fuscescentibus strigilloso-pube- 
scentibus punctis subtilissimis elevatis asperulis, ramis costali- 
bus 3—4nis; -pedunculis axillaribus 3—Sdnis petiolos æquantibus 
bracteolisque ovalibus concavis mucronatis incumbenti-hirsutis, ca- 


lyce annuliformi brevissimo truncato, drupa oblique obovata len- 


te liculari-compressa mucronata glabra, marginibus-lateralibus sul- 
He catis. | 
É:: Folii lamina 3,—4 poll. longa, 2 poll. lata, petioli incum- 


benti-hirsuti et pedicelli fructiferi $—1 poll., bracteæ 8 lin. longæ, 


”) Foruden Prof. Liebmanns mexicanske Acanthaceer, som velvilligen ere 
blevne mig overladte til Bearbeidelse, og de af mig selv i Centralamerika 
" samlede har jeg i denne Afhandling ogsaa optaget alle de Arter, som 
tidligere have været kjendte fra disse Lande. Fremdeles har jeg ved 
nogle Slægter i Anmærkninger vedfåiet Diagnoser af nye eller forhen 
ufuldstændig undersågte Arter fra andre Lande. 
1 


3] 
9 


A—5 lin, laltæ; drupa % lin, longa. — Affinis Engeliæ villosæ Kl. 
et Karst. (DC. Prod. 44. 7241), a qua differt foliorum indumento, 
ramis costalibus paucioribus, petiolis brevioribus, bracteis bre- 
vioribus et apice latioribus.  Corollæ in speciminibus meis desunt. 

I Skove paa Bjerget Aguacate i Costa-rica i Nærheden af 
Quebradahonda (c. 1800”) og syd for Cartago, med Frugt i No- 
vember og Januar, 

De meget smaa stjerneformede Pletter paa Biden Over- 
-flade, fra Midten af hvilke Haarene udspringe (Tab, 2 fig. 1),- 
ere charakteristiske for denne Art og Engelia villosa. De bestaae 
af 3—4 Straaler og "synes at opstaae ved, at Overhuden låsner 
sig stjerneformigt ved Grunden af hvert Haar. 1lfålge Karsten og 
Klotzsch skulle saavel Frugtknude som Frugt være eenrummede 
baade hos Mendoncia og Engelia (DC, Prod. Il. c.), men dette 
kan dog ikke være almindelig gjældende for alle Arter; thi baade 
hos nærværende Årt er Frugten tydelig torummet, ihvorvel kun 
det ene Rum indeholder Fråe, og hos Mendoncia multiflora viser 
Poeppigs Tegning en t(orummet Frugtknude (Poepp. et Endl. nov. 
gen. t. 208). Indtil videre vil det vistnok være rigtigst at be- 
tragte Engelia kun som Underslægt af Mendoncia, da de — for 
saa vidt de hidtil ere kjendte — kun adskille sig fra hinanden. 


ved en ringe Forskjel i Kronens Form. 


Nelsonieæ. 


Elytraria Vahl. 
"Bracteis immarginatis. 

Elytraria caulescens (Ledeb. ind. sem. hort. Dorp. 1820). 
DC. Prod. 41. 63. — Verbena squamosa Jacq. hort, Schoenbr. 
i. 3. t. 5. — Stachytarpheta squamosa Vahl. 

I Mexico i Provindsen Guadalaxara paa 3—4000"' (Galeotti). 

Elytraria microsiachya Ord. (Tab. 1. f. 1—6), caule brevi 
ramoso puberulo, foliis in summo caule confertis lanceolatis in- 


tegris v. apicem versus crenulatis, acumine obtuso, basi attenuato- 


3 


subsessilibus, supra hbirsutiusculis subtus in primis ad costas 
… pubescentibus, pedunculis aggreggatis simplicibus elongatis strictis 
folio duplo longioribus, spicis solitariis linearibus parvis; bracteis 
elongato - ovatis acuminato- mucronatis (rarius apice bifidis) basi 
membranaceo-marginatis ciliatis flore fere duplo longioribus. 

Caulis 2—3 pollicaris.  Folia 24 poll. longa, å poll. lata, 
supra punctis elevatis subtilissimis asperula, rami costales11—413ni. 
Pedunculi 4—6 poll. longi. Bracteolæ calycem æquantes, dorso 
serratæ.  Calycis laciniæ vix 2 lin. longæ', apice barbatulæ, su- 
periore multo latiore elongato-ovali, inferiore lanceolata binervia 
apice bifida paulo supra basin constricta, marginibus reflexis, 
lateralibus paulo brevioribus concavis linearibus acuminatis.  Co- 
rolla tubulosa, calyce paulo longior, glabra; tubo tenui longøo, 
fauce brevissimo, limbi quadripartiti subbilabiati labio superiore 
3 fido, lacinia- media lateralibus duplo latiore, laciniis labii in- 
ferioris linearibus apice dilatatis bifidis.  Stamina duo fauci 
inserta, filamentis antheras æquantibus, loculis linearibus basi 
divergentibus. Capsula ignota. 

Prof. Liebmann fandt den i Dep. Qajaca i Nærheden af det 
Stille Hav ved Playa de San Augustin, med Blomst i October. 

Elytraria bromoides Ord. (Tab. 41. f.20—25), acaulis, foliis 
obovatis v. lanceolato-obovatis apice rotundatis basi attenuatis 
subsessilibus glabriusculis v. pilis raris adspersis basi villo- 
sis, pedunculis gracilibus folia ægquantibus v. duplo longior:- 
bus simplicibus, spicis solitariis, bracteis oblongis acuminalo- 
subulatis et basi et apice immarginatis, tota margine subtilissime 
ciliatis. 

Folia in apice rhizomatis conferta, 44—3 poll, longa, 
6—8 lin. lata. Pedunculi 24-—414 poll. longi, curvati.  Brac- 
teolæ calycem æquantes lineari-subulatæ carinatæ dorso vil- 
loso-ciliatæ.  Calycis laciniæ lanceolatæ acuminatæ superne ci- 
liatæ.; lacinia superiore subtrinervia, inferiore binervia profunde 


bifida inferne constricta, lateralibus ceteris paulo majoribus 
1% 


Å 


subulato-acuminatis. Corolla mane Capsula e basi ovata alte- 
nuata, glabra. Loculi octospermi, ” 

Prof. Liebmann fandt den ved Pital ved Rio Nautla, ved 
Papantla og ved Hac. de Sta Barbara, med Frugt i Marts til Mai. 
"£ Bracteis membranaceo-marginatis. 

Elytraria tridentata Vahl. var. caulescens N. ab. E, (Tab. 4. 
f. 2—8 DC.) Prod. 411. 64. — Vahl en. 4. 107. 

Jeg fandt den i Savannerne paa Vulkanen Masaya med Blomst 
i December. 

Elytraria pachystachya Ord. (Tab. 4. fig. 9—47), caule 
brevi teretli prolifero cano-puberulo demum glabro, foliis in 
summo caule confertis oblongo- ellipticis subintegris apice obtu- 
siusculis båsi breve-attenuatis brevissime petiolatis v. subsessi=- 
libus, supra subtilissime punctulatis piloso-hirsutis, subtus pube-" 
rulis ad costas ramosque pilis canescentibus hirsutiusculis, ramis 
costalibus 8—40 nis, pedunculis simplicibus strictis divaricatis apice 
arcuatis folio æquantibus, spicis solitariis incrassatis fusiformibus, 
bracteis rectangulato-ovalibus basi et apice late membranaceo- 
marginatis cano-villoso-ciliatis bifidis inter lacinias aristalo-mucro- 
natis, mucrone lacinias falcalas æquante v. paulo superante. 

Folia 3 poll. longa, 4 poll. lata. Bracteolæ calycem æquan- 
tes, lineares, carinalæ, leviter flexuosæ, acuminatæ, intus infra 
apicem barbulatæ et pilis sparsis glandulosis obsitæ, dorso acule- 
olaiæ. Calycis laciniæ ægquilongæ dorso concavæ apice barbatæ, 
"osuperiore latiore elongato-ovali subtrinervia, inferiore oblonga 
apice bifida binervia supra basin constricta, marginibus reflexis, 
lateralibus lanceolatis superne  constrictis. Corolla tubulosa, 
subbilabiata, calyce fere duplo longior; tubo longo tenui, 
fauce brevissima.  Labii superioris 2— 3plo majoris laciniæ 
apice dilatatæ, bifidæ, inferioris trifidæ lacinia media latera- 
libus duplo latior. Stamino duo exserta, filamentis brevissimis 
basi dilatatis, antheris sagittatis.  Capsula ovata, acuminata, 
glabra, 44 lin, longa. — Simillima E. frondosæ differt autem ab 


hac foliorum forma et indumento, spicis crassioribus, calycis la- 


då 


ciniis majoribus, lacinia superiore angustiore, inferiore profundius 
diviso basi angustiore. 

Prof. Liebmann fandt den ved Mazatlan i Provindsen Te- 
huantepec. 

Elytraria fasciculata (H, B, et Kth, n. gen. et sp. 2. 335) 
var, caulescens (Tab. 4 f. 18—19), caule aphyllo vel simplici vel 
prolifero-ramoso. — DC. Prod, 441. 64. 

Prof. Liebmann fandt den ved Talea i Dp. OQajaca, ved 
Oajaca, Chuapan og Antigua med Blomst og Frugt i. October til 
Februar, 

: Elytraria apargiæfolia (N. ab. E. DC. Prod. 41. 65). See- 
mann Flor. panam. 4177. — Synes at være en Varietet af E. 
tridentata Vahl, 

Ved Panama (Cuming, Seemann). 

Elytraria ramosa (H. B. et Kth. n. gen, et sp. 2. 0) 
Kth, synops. 2. 33. — DC. Prod. 41, 65. 

Ved Acapulco (Humboldt). 


Nelsonia R, Br. Tab. 2 f. 2—418. 


Character emendatus. Calyx membranaceus profunde quadri- 
partitus. Laciniæinæquales, supera majore cum bractea apposita 
florem bivalvatim includente, infera bifida, lateralibus angustiori- 
bus. Corolla subbilabiato- quinquepartita, laciniis subægqualibus 
plus minus emarginatis. Stamina duo apici tubi inserta, sterilia 
nulla; filamentis subflexuosis vel reflexis ciliatis, antherarum loculis 
ovoideis discretis divaricatis. Stigma bifidum. Capsula e hbasi 
ovata attenuata; loculi 8 —12 spermi, a basi seminiferi, Semina 
angulato-globosa vel ovoidea, testa foveolata glochidiata, endo- 
pleura tumida cartilaginea.  Embryo rectus hetefotropus: 

I Charaktererne for denne Slægt ere tidligere fornemmelig Ståv- 
knappene urigtigen beskrevne (DC, Prod. 41. 65), idet Rummene 
angives at være befæstede ovenover hinanden, De ere altid be- 
fæstede i samme Håide af Ståvtraaden og udspærrede (Tab. 2 f. 


11—13), men som oftest båier Ståvtraaden sig foroven, saa at det 


6 


ene Rum kommer til at vende opad og det andet nedad. Frem- 
deles vise Fréene saavel hos denne Slægt som hos Elytraria og 
rimeligviis ogsaa hos de andre Slægter af denne Tribus flere 
eiendommelige Forhold, hvorved de afvige saa meget fra alle an- 
dre Slægter af denne Familie, at Nelsonieæ neppe med Rette vil 
kunne henfåres som en Tribus af Anechmatacantheæ, men maa 
danne en egen Subordo, hvilket jeg ved en anden Leilighed skal 
såge nærmere at oplyse og begrunde. Kjernehuden er nemlig her 
stærkt opsvulmet, saa at man let kan forledes til at antage den for 
en Fråhvide, som omslutter Kimen. Fremdeles er Kimen her ret 
og heterotrop ikke som almindeligen i denne Familie krummet, 
centripetal og homotrop. (Tab. 2. f, 13). — Ligesom Slægten i 
Almindelighed saaledes ere ogsaa de herhen hårende Arter hidtil 
kun blevne ufuldstændigen undersågte, saa at man har sammen- 
blandet Arter fra forskjellige Verdensdele, der — som de fål- 
gende Diagnoser og de vedfåiede Figurer ville vise — ere meget 
forskjellige. 

Nelsonia villosa Ord. (Tab. 2f..3—6), tota canescenti-villosa, 
caule humili erecto vel adscendente sublignoso tereti hirsuto a 
hasi ramoso dense folioso ramis elongatis procumbentibus, inter- 
nodiis inferne foliis suis multo brevioribus superne subæquanti= 
bus, foliis inferioribus multo majoribus oblongo-ovatis in petiolum 
longiusculum attenuatis leviter serratis, superioribus Æ — dplo 
minoribus brevissime petiolatis ovato-ellipticis integris, spicis ab- 
breviatis cylindricis, pedicellis villo denso calycem æquante obsitlis 
bracteis et calycis lacinia supera suborbicularibus, hac Ynervia, 
nervis tenuibus ramosis, lacinia infera ovali-oblonga 4nervia, 

Folia infera 2—24 poll. longa, 40lin. lata, supera 1—14 poll. 
longa. Corollæ tubus tenuis, longiusculus, fauce inter stamina 
pilosula paulo longior; limbi brevis laciniæ superæ paulo majores, 
oblique retusæ, inferæ emarginatæ,  Filamenta faucem æquantia 
vel paulo superantia; antheræ ovoideæ. 


Jeg fandt den paa tårre Marker ved Hac. Santa Rosa i Pro- 


7 
vindsen Guanacaste og imellem Granada og Rivas med Blomst og 


Frugt i Februar—Marts. 


Nelsonia canescens Ord. (Tab. 2. f. 7—10). — Nelsonia canescens var. 
N. ab. E. DC. Prod. 11. 67. — Justicia canescens Lam. ill. 1, 41. 

Canescenti- villosa, caule tenui herbacéo procumbente di -trichotomo, 
foliis subæqualibus omnibus parvis ovatis ovalibusve integris, pedicellis villo 
brevi sparse obsitis, bracteis ovatis, calycis lacinia supera obovata 5Snervia, 
nervis crassis Vix ramosis, lacinia infera oblonga Åånervia. 

Nelsonia senegalensis Ord. Tab. 2. f.14—17 (Justicia canescens Vahl en. 1. 
22, — Justicia canescens var. $”N. ab E. DC. Prod. 11. 67), caule gracili pro- 
cumbente angulato hirsutiusculo, ramis juvenilibus canescenti-lanatis, foliis 
omnibus subæqualibus longe petiolatis ovalibus vel ovato-ovalibus utrinque 
sparse pilosulis, pedicellis villo denso calycem subæquante obsitis, bracteis 
calycisque lacinia supera ellipticis, hac Snervia, nervis tenuissimis, lacinia 
infera oblonga 6 nervia. 

A duabus antecedentibus differt præterea calycis laciniis virescentibus et 
glandulis capitatis multo longioribus et densioribus. Vidi specimen in herb. 
Vahl. e Senegalia a cl. Jussieu communicatum. 

Nelsonia nummulariæfolia (Roem. et Sch. syst. 1.173). Tab. 2 f. 18 DC. 
Prod. 11. 66. : 

Nees v. Esenbeck mener, at denne Art maaskee kun er en Varietet af 
N. canescens, men en nåiagtigere Undersågelse af Blomsten vilde let have 
overbevist ham om, at disse to Arter ere i enhver Henseende meget forskjel- 
lige. Jeg skal her kun udhæve, at Kronen hos N. nummulariæfolia har et 
kortRår og et meget udvidet Svælg, og atBårsterne paa Fråene kun ere for- 
synede med een meget spids Hage (Tab.2 f. 18), medens de hos N, canescens 
have to butite Hager og ere saaledes ankerformede (Tab. 2. f. 2). 

Nelsonia Smithii Ørd. (Tab. 2 f. 13), caule procumbente ramoso, ramis 
elongatis gracilibus angulatis pilosis apice villosis, internodiis foliis suis multo 
longioribus, foliis petiolatis ovatis vel ovali-ovatis apice obtusis basi in petio- 
Jum breve- attenuatisserrato-crenatis utrinque sparse pilosis demum glabrius- 
culis, bracteis oblongo-ovatis apice acutis basi membranaceis villosis, ca- 
lycis laciniis apice virescentibus, supera oblongo-ovata acuminata sub 7ner- 
via, nervis Crassis, infera oblonga non multo angustiore. 

Folia cum petiolo % poll. longo bipollicaria. Corollæ faux longiuscula, 
tubum subæquans, parum inflata. Filamenta brevia reflexa ; antherarum lo- 
culi subglobosi apice appendiculati, appendice lamellari reflexa basi denticulo 
instructa. Hoc staminum indole a ceteris omnibus valde recedit,  Variat 
ramis robustioribus et spicis plus minus-densifloris. Vidi specimina in herb. 
hort. hot. Hafn. a cl. Smithio e Congo apportata. 


Hygrophileæ. 
Hygrophila R. Br. 
Hygrophilu lacustris (N. ab E. DC. Prod, 11. 86). 
Ved Jalapa (Schiede). 


8 


Hygrophila rivularis (N. ab E. DC. Prod. 1414. 87). 

I Aaer ved Cuesta grande de Chiconquiaco. (Schiede). 

Hygrophila costata var. angustifolia (N. ab E. in Amoen. bot. 
bonn. 2. 7. t. 3). DC. Prod. 11. 88. — Seemann flor. pan. 178. 

Ved Aaer i Provindsen Panama. (Seemann); 


Ruellieæ. 
Calophanes Don.) 


Calophanes ovatus (Benth. pl. Hartweg. 89 n. 501) Ruellia 
obovata Cav. ic. 3. 28. t. 254. — DC. Prod. 1141. 103, 

I Mexico (Cavanilles), i Guatemala paa Bjerget Sumpango, 
(Hartweg). 

Calophanes quadrangularis Ord., caule erecto stricto' subtilis- 
sime punctato quadrangulari, angulis acutis reflexo-pubescenti- 
scabris, foliis oblongis apice acutis basi in petiolum brevissimum 
attenuatis subsessilibus repando-crenatis, supra obscure viridibus 
punctis elevatis setiferis asperulis, subtus pallidioribus dense 
puberulis, floribus verticillatis, cymulis multifloris, bracteis brac- 
teolisque subulatis calycem 5-—6 plo brevioribus, calycis laciniis 
subulatis canescenti- hirtis tubo glabriusculo lineolato fere duplo 
longioribus, corolla subbilabiata extus puberula calycem multo 
longiore, laciniis subæqualibus, antheris basi bicalcaratis. 

Hæc species inter maximas generis numeranda,  Pars caulis, 
quæ adest, fere 12 pedem longa, internodiis inferioribus 3—4 
pollicaribus. Folia 2—3 poll. longa, 4 poll, lata. Calyces fruc- 
tiferi 6 lin. - longi.  Capsula lanceolata, 4 lin. longa, lævis, 
tetrasperma. 

I Mexico ved Potrero de Consoquitla. (Liebmann). 

Calophanes hirsutisstmus (N. ab E. DC. Prod. 11. 109). 

I Mexico ved Hacienda de Guadelupe. (Ehrenberg). 


+) Til de Charakterer som angives for denne Slægt af Nees v. Esenbeck 
(DC. Prod. 11., 107) maa endnu fåies: stigma simplex unilaterale lineari- 
lingulatum, subcanaliculatum. 


== gu Chk Gan 


9 


Calophanes Jasminum-mexicanum (N. ab, E, DC. Prod. 14. 110). 

Ved Byen Mexico (Alaman, Mairet, Graham), ved Morelia 
paa 6000" (Galeotti) og ved Panama (Tweedie). 

Calophanes Schiedeanus (N. ab. E. DC. Prod. 11. 111). 

Paa tårre Bakker i Nærheden af Jalapa (Schiede), ved Regla 
(Ehrenberg), ved Xalcomulco i Dp. Vera Cruz (Liebmann). 

Calophanes Shiedeanus var, multiflorus Ord., floribus axillari- 
bus cymoso-aggregatis, bracteis bracteolisque, lanceolatis calyce 
paulo longioribus. . 

Prof. Liebmann fandt den ved Mirador med Blomst og Frugt 
i. November. 

Calaphanes capitatus Ord., caule simplici vel a basi ramoso 
ramisque subtetragonis geniculatis adscendentibus pubescentibus 
superne albo-lanatis, foliis obovatis apice obtusiusculis basi in 
petiolum brevissimum attenuatis glabriusculis vel punctis elevatis 
subtilissimis subsetiferis asperulis inferne pubescenti-ciliatis, su- 
perioribus oblongis subtus et supra ad costas canescenti-hirsutis, 
floribus in apice caulis ramorumque capitatim congestis, bracteolis 
" linearibus calycem ægquantibus calycisque laciniis a basi ad 1 
connexis setaceo-attenuatis canescenti-hirtis, corolla extus pu- 
berula calyce paulo longiore, .antheris basi bicalcaratis, 

Caulis 5—6 pollicaris; folia cum petiolo vix 41 lin, longo 
7—8 lin. longa. Affinis C, Pulegio, hygrophiloidi et repenti, a 
quibus differt inprimis caule superne lanato et floribus capitatis. 

Prof. Liebmann fandt den ved Qajaca med Blomst i Mai. 

Calophanes microphyllus (N. ab. E, DC. Prod. 44. 113). 
Ruellia microphylla Cav. ic. 6. 63. t. 586. 

Ved Chalma, S. Miguel 0. fl. St. i Mexico (Cavanilles). 


Dipteracanthus. Ord. Tab. 2 f. 19—24. 


Dipteracanthus N. ab, E. ex parte. 
Calyx æqualis profunde quinquepartitus. Corolla infundibuli- 
formis recta vel leviter curvata, tubo faucem obconicam in 


plerisque æquante, limbo subæquali quinquefido. Stamina qua- 


10 


U 


tuor didynama; filamenta per. paria inter se membranaceo—con- 
nata luboque simul accreta; antheræ lineari-sagittatæ, loculis pa- 
rallelis æqualibus muticis, Stigma bilamellatum, lamella altera 
breviore. Capsula oblonga plus minus compressa, "inferne in 
unguem cavum contracta, a medio 2—16 sperma, dissepimento 
im medio- membranaceo denique evanescente. Flores axillares 
solitarii vel fasciculati subinde ad apicem caulis - spicatim capita- 
timve confertæ. Bracteæ sæpe nullæ; bracteolæ duæ mediocres 
foliaceæ, sæpe petiolatæ. 

I ovenstaaende Charakterer har jeg angivet den snævrere Be" 
grændsning, som jeg antager for hensigtsmæssigt at give denne 
artrige og vanskelige Slægt. Saaledes som den opfattes af Nees 
v. Esenbeck, indeslutter den nemlig foruden de typiske Arter 
($S 3 genuini) endnu en Mængde andre, som. afvige fra hine i 
saa væsentlige Punkter, at det ikke vil staae i Overeensstemmelse 
med den Begrændsning, som han ellers giver Slægterne — og som 
vistnok er den rette — at forene dem i een Slægt. Denne For- 
fatter har enten ganske overseet eller ikke lagt tilbårlig Vægt 
påa de væsentlige Forskjelijigheder som Kronen og Kapselen- 
frembyde. Hos de fleste er Kronens Rår omtrent af samme 
Længde som det tragtformede Svælg; men hos Dipteracanthus 
longiflorus er Kronens Rør overordentlig langt og tyndt og Svæl- 
get meget kort. Da denne Art nu tillige frembyder væsentlige 
Forskjelligheder i Bægerets og Frugtens Beskaffenhed, danner 
den en meget vel søndret Slægt, for hvilken jeg foreslaaer Nav- 
net Solænacanthus,”) Hos D. ciliatus derimod er Kronens Rår 
meget kort, Svælget langt og slærkt udvidet lige fra Grunden. 
Bægeret er desuden meget mindre dybt deelt end hos de andre 


Arter, med hvilke den forresten i Habitus stemmer overeens, 


”) Solænacanthus: 

Calyx grandis, ampliatus, quinquefidus.  Corollæ tubus tenuis longis- 
simus, faux companulata, Jimbus quinquefidus, laciniis æqualibus rotun- 
datis. Stamina? Stylus? Capsula oblonga inflata medio 4 sperma, reti- 
naculis parvis orbiculatis? Frutex arabicus stellato-tomentosus. Flores 
axillarés, pedunculati, solitarii, (D. longiflorus). 


ls ESKE 
+ mm 


; + RR 


saa at det maaskee for Tiden vil være rigtigst kun al sondre den 
som Underslægt af Dipteracanthus,”) D. rubicaulis har N, v. E. 
selv senere fjernet fra denne Slægt (DC. Prod. 1411. p. 723). 
Jeg skal her fremdeles foreslaae at gjenoptage Slægten Aphragmia, 
som fårst blev begrundet af Nees v. Esenbeck og senere igjen 
af samme inddragen under Dipteracanthus; men de ere fornem- 
melig i Blomsterstanden saa forskjellige, at det næppe er rigtigt at 
forene dem. Ligeledes har jeg her henfårt til en egen Slægt, 
Gymnacanthus, som vil blive charakteriseret i det Følgende, alle 
de Arter hvor Kapselens Negl er meget kort og solid, hvor 
Fråene i ringe Antal sidde i Nærheden af Grunden, og som ofte 
mangle Smaablomsterblade. Efter denne Begrændsning af Slægten 
Dipteracanthus omfatter den kun de Arter, som have Kronens 
Rør omtrent af samme Længde som Svælgeét, hvis Kapsel har en 
huul temmelig lang Negl, hvor Frøene sidde oftest i stårre Antal 
midt paa Skillevæggen (Tab. 2 f. 19—21), og som ere forsy- 
nede med to temmelig store.bladagtige Smaablomsterblade. 

Dipteracanthus hygrophiloides (N. ab. E. DC. Prod. 11. 121). 

I Mexico (Hænke). 

Dipteracanthus parviflorus (N. ab. -E. DC. Prod. 144. 123). 
Justicia parviflora Vahl en. 4. 466. 

I Mexico (Ortega). 

Dipteracanthus lanato —glandulosus (N. ab E., in Aschenborn 
pl. Mex. exsicc. n. 591). 

[Mexico ved Puebla og mellem Rio grande og Zucultepec 
(Ehrenberg). 

Diptheracanthus hirsuto-glandulosus Ord., caule fruticoso erecto 
tereti cinereo a basi ramoso, ramis tetragonis glanduloso-hirsutis 
adscendentlibus subinde elongatis humifusis, foliis parvis oblongis 
vel ovali-oblongis obtusis in petiolum brevem acute desinentibus, 


+) Larysacanthus: 
Calyx tubulosus, paulo ultra medium quinquefidus. Corollæ infundi- 
buliformis curvata, tubo brevissimo, fauce abrupte ampliata tubo 2—3 
plo longiore, limbi brevis laciniis æqualibus rotundatis. (D. ciliatus). 


12 


supra pilis flavescentibus brevibus glandulosis dense-hirsutis sub- - 
tus stellato-tomentosis, floribus solitariis subsessilibus axillaribus 
infraterminalibusque, bracteolis petiolatis foliis conformibus sed 
calyce fructifero duplo brevioribus, calycis laciniis linearibus a 
basi ultra medium pilis flavescentibus longis glandulosis vil- 
loso-hirsutis superne confertissime glandulosis, "corolla extus 
… puberula calyce 3plo longiore, tubo longo tenui faucem obconi- 
cam æquante, limbi laciniis rotundatis subcrenulatis. 

Caulis 8—9 pollicaris; folia cum petiolo 2—3 lineari 14—15 
lin. longa 6 lin. lata. Calycis laciniæ 9 lin. longæ; corolla 2 
poll. Capsula obovato-oblonga, eompressa, acuta, puberula, 7 lin. 
longa. 

Paa Marker ved. Hacienda de Buenavista i Dp. Vera Cruz, 
ved Tehuacan og S. Lorenzo i Provindsen Tehuacan med Blomst 
og Frugt i Juni (Liebmann). 

Dipteracanthus longe-petiolatus Ord., suffruticosus hirsutus, 
caule erecto subtetragono parum ramoso apice gemmisque cane- 
scenti-lanato-hirsutis, internodiis inferioribus folia sua subæquan- 
tibus mediis 3—-4 plo brevioribus, foliis longe petiolatis ovatis vel 
oblongo-ovatis apice breviter acuminatis acumine  obtuso basi 
acutis repando-crenatis, supra hirsutis subtus pallidioribus pube- 
scentibus setulisque adpressis sub epidermide relictis lineolatis, 
floribus  sessilibus  solitariis terminalibus  infraterminalibusque, 
bracteolis spathulatis calyce duplo brevioribus, calycis laciniis 
linearibus canescenti-villosis pilis glanduliferis paucis inspersis, 
corollæ grandis extus puberulæ subcurvatæ tubo tenui faucem 
obconicam æquante, limbi magni laciniis æqualibus rotundatis, 
capsula ovali-oblonga glabra 42—44 sperma. 

Caulis pedalis et ultra, internodia inferiora 3—Å poll. longa, . 
folii lamina 3 poll. longa, 414 poll. lata, petioli 4% poll. Corolla 
24 poll, longa, limbi laciniæ Y lin. latæ,  Capsula 8 lin. longa, 

I Mexico ved Potrero de S, Sebastian og Rancho de Cabre- 
stros i Dp. Vera Cruz, ved Papantla med Blomst og Frugt i April 


til Juni (Liebmann). 


13 


Dipteracanthus humifusus Ord., suffruticosus hirsuto - pube- 
scens, caulibus pluribus e rhizomate calloso - nodoso adscenden- 
tibus vel repentibus, foliis breve-petiolatis oblongis vel ovali- 
oblongis apice obtusis basi acutis repando-crenatis utrinque ad- 
presse-pubescentibus, floribus subsessilibus solitariis axillaribus, 
bracteolis spathulatis calyce fere duplo brevioribus, calycis l1a- 
ciniis linearibus pubescentibus, corollæ extus puberulæ tubo 
tenui fauce obconica paulo longiore, limbi laciniis latis rotun- 
datis, capsula oblongo-lanceolata acuminata glabra basi vix con- 
(racta A4sperma. 

Caules 3—4 poll. longi; folia cum petiolo 3 lin. longo 44 
poll. longa, 4—6 lin. lata, Calycis laciniæ 7 lin., corolla 44—2 
poll., capsula vix matura 7 lin. longa. 

Ved Palenque i Dp. Vera Cruz med Blomst og Frugt i Marts 
(Liebmann). | 

Dipteracanthus - Hookerianus (N. ab Es DC, Prod;- 44: 430): 

I Mexico paa Sierra S, Pedro Nolasco, ved Talea o. fl. St. 
(Jurgensen). 

— — Dipteracanthus procumbens (N. ab. E. DC. Prod. 44. 133). 
I Mexico ved Tampico de Tamaulipas (Berlandier). 
Dipteracanihus macrophyllus Ord., suffruticosus glanduloso- 

pubescenti-tomentosus canescens, caule humili basi lignoso gra- 
cili tetragono pubescentia brevissima densa subtomentosa, foliis 
longe-petiolatis ovatis vel cordato-ovatis acuminatis acumine obtuso 
basi truncatis subrepandis, utrinque puberulis subtus pallidiori- 
bus, floribus sessilibus ad apicem caulis capitatim " confertis, 
bracteolis lineari-spathulatis falcatis et calycis laciniis linearibus 
æquilongis dense pubescenti-glandulosis, corollæ extus puberulæ 
tubo tenui faucem obconicam æquante, limbi grandis laciniis latis 
bifidis, lobis obtusis. 

Caules semipedales e basi lignoso plures juncti exire viden- 
tur.  Folia cum petiola bipollicari 6—7% poll. longa fere 3 poll. 
lata. Calycis laciniæ 4 poll. longæ, corolla bipollicaris, — Cum 


D. Neovedia, a quo ceterum valde differt, foliorum forma congruit. 


44 


Ved Chacalapa og S. Jago Estata i Dp. Qajaca ved Kysten 
af det Stille Hav (Liebmann). i mk : 

Dipteracanthus tubiflorus (N. ab. E. DC. Prod. 41. 128). 
Seemann 1. c. 178. ) 


Ved S. Lorenzo i Veragua i tæt Skov. 


”Gymnacanthus Ord. nec N. v. E. (DC. Prod. 44. 216) 
Tab. 2 f. 26—29. 


Dipteracanthi spec. NsvseE, al 

Calyx ægqualis quinquepartitus. Corolla infundibuliformis, 
limbo ægquali quinquefido. Stamina quatuor didynama; filamenta 
per paria inter se membranaceo-connata tuboque simul accreta; 
antheræ lineari - sagittatæ, loculis parallelis æqualibus vel subæ- 
qualibus muticis.  Stigma bilamellatum, lamellis ægqualibus vel 
altera breviore.  Capsula brevis obovatla brevissime unguiculata, 
ungve solido. Dissepimentum sæpe basi parum solutum denique 
maximam partem evanescens. Loculi juxta basin 2—4 spermi. 
Flores axillares, sessiles, solitarii vel gemini.  Bracteæ et bracteolæ 
sæpissime nullæ. 

Denne Slægt adskiller sig fra Dipteracanthus fornemme- 
lig ved Kapselens i enhver Henseende meget forskjellige Beskaf- 
fenhed og ved Smaablomstlerbladene, som enten ganske mangle 
eller ere smaa. Den indhefatter de fleste Arter af Dipteracan- 
thus $ 3 Genuini Ebracteolati hos Nees v., Esenbeck; men denne 
Forfatter har aldeles overseet de mange væsentlige Punkter i 
Kapselens Bygning, hvorved disse Arter adskille sig fra de un- 
der $ 3 Genuini Bracteolati henfårte, og paa Grund af hvilke 
det næppe vilde være rigtigt at henfåre dem til samme Slægt. 

Gymnacanthus Schlechtendahlianus Ord. (Tab. 2 f. 27—28) 
Dipteracanthus Schlechtendahlianus N. ab. E. DC. Prod. 41. 133. 

I Mexico ved Hacienda de Laguna (Schiede), ved Mirador 
og Mecapalco i Dp. Vera Cruz med Blomst og Frugt i Juni— Juli 
(Liebmann). 


Gymnacanthus campestris Ord. (Tab, 2 f.26), suffruticosus totus 


MERE 


gf 15 


canescenti puberulus, caulibus e rhizomate nodoso pluribus adscen- 
dentibus subtetragonis, foliis parvis 'oblongis ovali-obovatove ob- 
longis, apice obtusis in petiolum brevissimum attenuato-subsessi- 
libus, utrinque puberulis punctisque subtilissimis elevatis aspe- 
rulis, floribus sessilibus axillaribus solitariis geminisve infrater- 
minali- axillaribusque congestis, calycis laciniis linearibus pube- 
scenti-ciliatis, corollæ extus puberulæ tubo tenui faucem obconi- 
cam æquante, fauce intus sub laciniis duabus pilosa, limbi laciniis 
æqualibus rotundatis crenulatis, antheris duabus inferioribus paulo 
minoribus, stigmatis lamellis æqualibus, capsula obovata acuta 
puberula, loculis 3—4spermis. 

Caules 3—6 pollicares, folia 8—9 lin longa, 3—4 lin. lata. 
Calycis laciniæe 3—4 lin., corolla 44-—45 lin, longa. 

Jeg fandt den i Nærheden af Hacienda S”ta Rosa i Dp. Guana- 
caste i tårre Savanner med Blomst og Frugt i Marts. 

Gymnacanthus geminiflorus Ord. — Dipteracanthus geminiflorus 
NSaåb. E..DC: Prod, 11. 136. 

I Mexico (Hartweg). 

Gymnacanthus humilis Ord. — Dipteracanthus humilis N. ab. 
E. DC. Prod. 41. 138. — Seemann Il. c. 478. 


I Nærheden af Panama (Seemann). 


Aphragmia N. ab E. 


Aphragmia paniculata (N. ab. E. in rel, Hænk.) Ruellia pa- 
niculata L. — R,., dichotoma Bertero. — Dipteracanthus panicu- 
Mus Naab: E: "DC: Prod.44. 142, 

I Nicaragua i Savanner og tårre Kratskove mellem Granada 
og Rivas, i Dp, Segovia med Blomst og Frugt i Januar—Februar ; 
i Mexico i den hede Region imellem Laguna verde og Actopan 
(Schbiede), paa solrige Steder ved Oritaco, Mexico (Otto). 

Aphragmia Hænkei (N. ab E. in rel. Hænk,) Dipteracanthus 
Hænkei N. ab, E. DC. Prod. 411. 141. Seemann l. c. 178. 

I Mexico ved Acapulco (Hænke, Sinclair), paa Sierra San 


Pedro Nolasco (Jirgensen), ved San Carlos og Jalapa pr. Te- 


16 


huantepec i Dp. Oajaca med Blomst og Frugt i December (Lieb- 
mann), almindelig i Centralafnerika i tårre Kratskove og Savan- 
ner, mellem Nicaragua og Rivas, ved Hacienda Santa Rosa i Dp. 
Guanacaste 0. fl. St, med Blomst og Frugt i Jan.— Marts; mel- 


lem Panama og Santiago de Veragua (Seemann). 


Cryphiacanthus N,. ab. E. 
Cryphiacanthus viscosus Ord. Tab. 2 f. 22-23, caulibus e basi 


lignosa pluribus adscendenti-erectis tetragonis, lateribus excavatis, 
hirsutis ad genicula flavescenti-villosis, foliis subovalibus apice ro- 
tlundatis basi attenuato-subsessilibus repando-crenulatove-undulatis, 
utrinque setulis sub epidermide relictis lineolatis et imprimis ad costas 
ramosque sparse pilosis, floribus 3—6nis subcymosis in pedunculis 
axillaribus elongatis quadrangularibus pubescentibus folio paulo 
brevioribus et in paniculam terminalem  elongatam spicæformem 
confertissime viscoso-glandulosam congestis, tubo corollæ fauce 
2—3plo breviore, capsula puberula fusiformi 12sperma. 

Caules pedales; folia c. 3 poll. longa, 45 lin. lata, calycis 
laciniæ 4—6 lin. longæ, capsula 6 lin. Affinis C. barbadensi, 
a quo differt imprimis capsula et inflorescentia. 

I Mexico ved Guatulco i Dp. OQajaca med Blomst og Frugt 
i October (Liebmann). 

Cryphiacanthus barbadensis var. a. (N. ab. E. DC. Prod. il. 
198). 

I Mexico ved Vera Cruz (Schiede). 

Cryphiacanthus lacteus (N. ab. E. DC. Prod. 41. 198). 

Ruellia låctea -Cav. "ic-- 3:28 4,255. 

I Mexico mellem Acallan og Chila i Nærheden af Puebla 
(Andrieux), ved Regla, Acoteges, Iguala (Ehrenberg). 

Cryphiacanihus lacteus var. acaulis (N. ab. E. I. c.). 

I Mexico ved Regla (Ehrenberg), paa tårre og golde Sletter 
ved OQajaca (Galeotti). 

Cryphiacanthus macrosiphon (N. ab. E. DC, Prod. 141. 198). 

I Nærheden af Oajaca (Andrieux), 


4% 


Cryphiacanihus Dipteracanthus (N. ab E. DC. Prod. 41. 199). 
Paa Cordilleren i Dp. Vera Cruz (2000”) og ved Jalapa 
(Galeotti). 


Cryphiacanthus angustifolius (N. ab E. DC. Prod. 41. 199). 
Ved Jalapa (Galeotti), Entre Rios (Twedie), Paso del Correo, 
Cabrestos med Blomst og Frugt i April— Juni (Liebmann). 


Cryphiacanthus ovalifolius Ord., subacaulis, glaucescenti-hir- 
suto-tomentosus, foliis ovalibus apice rotundatis basi in petio- 
lum brevem cuneato-attenuatis undulato-repando-crenatis, supra 
pilis brevibus adpressis hirsutiusculis subtus hirsuto-tomento- 
sis, pedunculis axillaribus abbreviatis 2— 3floris folio fere duplo 
brevioribus, bracteolis linearibus calycis laciniis  lineari- subu- 
latis pubescentibus duplo brevioribus, tubo corollæ faucem 
obconicam ægquante, capsula fusiformi -viridi nitente puberula 


10sperma. 


Folia 42 poll. longa 40—44 lin. lata, pedicelli 2 lin., ca- 
lycis laciniæ 7% lin., corolla 4£ poll. et quod ultra, capsula 7 lin. 
longa. " 


Ved Qajaca med Blomst og Frugt i Mai (Liebmann). 


Cryphiacanthus tubiflorus Ord., caule erecto quadriquetro 
glaucescenti-tomentoso, foliis elongato- ovatis vel oblongo-ovatis 
apice obtusis in petiolum brevem attenuatis repando-crenatis, 
supra obscure viridibus setulis minutis adpressis ex parte sub 
epidermide relictis lineolato-pubescentibus, subtus  glaucescenti- 
tomentosis, floribus in paniculam terminalem elongatam congestis, 


bracteolis minutis subulatis calycis laciniis lineari-subulatis pube- 


…Scenti - glandulosis 5plo brevioribus, corollæ infundibuliformi- 


tubulosæ fauce tubo paulo breviore nec latiore, limbi brevis la- 
ciniis' rotundatis æqualibus, ovario pubescenti-glanduloso, capsula 
obovato-oblonga puberula 4Osperma. 

Caules pedales, folia 4—5 poll. longa 4 poll. lata. Ca- 
lycis laciniæ 5 lin., corolla 43—44 lin., capsula 5 lin. longa. 


I Mexico ved Papantla (Liebmann). 


18 


Stemonacanthus N. ab E. 


Stemonacanthus rubicaulis (N. ab E. DC. Prod. 14. 723). 
Dipteracanthus rubicaulis N, ab E. Il. c. 14146. sk] 
I Mexico ved det Stille Havs Kyster i Nærheden af Quere- 
lares ég Acapulco (Cavanilles, Humboldt, Barclay), ved Gua- 
tulco og Playa de S. Augustin i Dp. Qajaca med Blomst i October 


(Liebmann). 


ÅArrhostoxylum N. ab E, 


Arrhostoxylum jussieuoides (N. ab E, I. c. 212). 

I Mexico ved Bredderne af Floden Misantla i Nærheden af 
Misantla (Schiede), paa Sierra S. Pedro Nolasco, Talea o. fl. St. 
(Jurgensen), ved Colipa, Mirador, Potrero de S, Sebastian i Dp. 
Vera Cruz med Blomst og Frugt i Marts— April (Liebmann). 

Arrhostoxylum stemonacanthoides Ord., caule fruticoso teretius- 
culo puberulo demum glabro flavescenti-cinereo nitente, foliis 
longe petiolatis elongato-ovatis  ovatove-oblongis apice attenuato- 
acuminatis cuspidatis basi acutis repandis., utrinque setulis sub- 
tilissimis adpressis ex parte suh epidermide relictis lineolato- 
pubescentibus, supra obscure viridibus subtus pallidioribus, pe- 
dunculis elongatis curvatis quadrangularibus folia subæquantibus 
apice dichotomis adjecto flore sessili in dichotomia, pedunculis 
secundariis 2— 3floris secundifloris, bracteis petiolatis inferio- 
ribus oblongis superioribus lineari -lanceolatis,  calycis laciniis 
linearibus glabriusculis, corolla infundibuliformi-tubulosa, capsula 
i2sperma. 

Caules bipedales; folia cum petiolo 2 poll. longo 8—9 poll. 
longa, 24 poll. lata.  Calycis lacinie 4—5 lin,, corolla 4 poll, 
longa. — Affinis A, fulgido et AA. pedunculoso, ab hac differt 
inprimis foliis multo latioribus ab illa inflorescentia. 

Jeg fandt den i Costa-Rica i skyggefulde Skove paa Bjerget 
Aguacate (1600') og ved Jaris (3000) med Blomst og Frugt i 


November, 


19 


Arrhostoxylon achimeniflorum Ord., caule subsimplici basi 
repente adscendente teretiusculo denique erecto quadrangulari, 
" Tateribus excavatis, angulis acutis pubescenti-scabriusculis, foliis 
ovali-oblongis acuminatis, acumine obtuso, basi in petiolum me- 
diocrem attenuatis, utrinque pubescentibus et supra setulis mi- 
nutis eanescentibus adpressis sub epidermide relictis dense li- 
neolatis, floribus et axillaribus solitariis in pedunculis (ramis 
basi nudis) plus minus elongatis et in apice caulis fascicu- 
latim congestis, bracteis communibus oblongo-lanceolatis, par- 
tialibus lanceolato-linearibus, calycis laciniis subtomentoso- pube- 
scentibus, corollæ leviter flexuosæ tubo fauce parum ampliata 
3—4plo longiore. , 

Caules 44 pedales; folia inferiora cum petiolis 44 poll, lon- 
gis 7 pollicaria, calycis laciniæe 3—4 lin., corolla 44 poll. longa. 
Habitu AÅ. jussieuoidi similis, a qua tamen ceterum valde recedit. 

Jeg fandt den paa de samme Steder som den foregaaende 


med Blomst men uden Frugt i November. 


Onychacanthus N. ab E. 


Character emendatus. Calyx fere ad basin quinquepartitus, 
laciniis herbaceis latis rotundatis subinæqualibus. Corolla in- 
fundibuliformi-campanulata, tubo brevissimo, fauce intus ad basin 
villosa, limbi laciniis æqualibus, Stamina quatuor didynama apici 
tubi inserta, inclusa vel subexserta; filamenta fere ægquilonga 
subsigmoidea, basi barbata; antheræ basi bicalcaratæ, loculis 
parallelis secundis contiguis chartaceo-rigidulis.  Stigma lin- 
guæforme, in spiram revolutum, subexsertum. = Capsula ob- 
longa, lævis, chartaceo-rigida, prope a basi tetra-octosperma. 
Semina magna, ovata, compressa, subcarinata, lævia. — Arbores 
speciosi. Rami trichotomi. Folia petiolata glabra. Thyrsi axil- 
lares vel terminales, simplices vel trichotomo-ramosi, foliati. 
Bracteæ et bracteolæ parvæ. 

Onychacanthus speciosus Ord. Arbor excelsa, ramis tetragonis 


fuscescenti-cinereis glabriusculis, foliis elliptico-oblongis utrinque 
VÆG 


R 20 

subæqualiter attenuato-acuminatis, rigidiusculis læte-viridibus gla- 
bris, petiolo lamina 4 —5plo breviore, pedunculis ter trichotomis 
folio 2—3plo brevioribus, floribus in apice ramorum capitatim 
congestis brevissime pedicellatis, bracteis oblongo-vel lineari- 
spathulatis, bracteolis duabus oppositis ovalibus concavis basi 
concretis, calycis laciniis elongato-ovalibus inferne canescentibus 
subtilissime ciliatis, quatuor subægqualibus, una majore, corolla 
alba, fauce intus lutescente, genitalibus coccineis, capsula 4sperma, 

Folia cum petiolo 4% pollicari 8 poll, longa, calycis laciniæ 
3—4 lin., corolla 6—% lin. longa. — Simillima O. Cumingii, a 
qua differt foliis angustioribus et basi magis attenuatis et calycis 
laciniis cum corolla collatis multo majoribus et magis æqualibus. 

Denne Art henhårer til de faa af Acanthaceernes Familie, 
som ere anseelige Træer. Jeg fandt den i den yppige Skov ved 
La Baranca paa Vestsiden af Costa - Rica i Nærheden af Punta- 
renas, hvor den paa flere Steder henhårer til de mest fremher- 
skende Træer og udmærker sig ved sin tætte lysegrånne Krone 
og talrige hvide Blomster. Den stod her i fuld Flor i Slutnin- 
gen af Februar, medens den paa Vulkanen Mombacho i Nicaragua 


fandtes uden Blomster i Januar. 


Onychacanthus Berlandicrianus (N. ab E. DE, Prod. 41.247). 
I Mexico ved Tampico de Tamaulipas (Berlandier). 


Trichanthera Kunth, 


Trichanthera gigantea (N. ab E, Il. c, 248). Ruellia gigantea 
Humb. et Bonpl. pl. equinoct, 75 t. 102. Seemann Il. c. 178. 


I Provindsen Panama imellem Cruces og Araijan (Seemann), 


Sclerocalyx N. ab E. 


Sclerocalyrx mexicanus (N, ab E, 1. c. 2419)... Gymnacanthug 
petiolaris N, ab E. in Lind. introd. ed. 2, 444, 
Ved Acapulco (Hinds). 


24 


Ophthalmacanthus N, ab E. 

Ophthalmacanthus speciosus (N. ab E, 1. c. 220. 

I Mexico ved Los Banos de Atotonilco el "Grande (Ehrenberg), 
Tehuacan (Puebla) paa 5500" (Galeotti). 
Ophthalmacanthus gemmiparus (N. ab E. 1. c. 220). 
Mexico (Haenke). 
.… Ophthalmacanthus roseus (N. ab E. Il. c. 220). 

I Cactusregionen ved Tehuacan (5000), paa Cordilleren ved 
Qajaca (Galeotti). 

Ophthalmacanthus parvus (N, ab E. Il. c. 220). 


Il Mcxico i den varme Region ved Tcocomulco (Karwinski). 


Androcentrum Lemaire, 
AÅndrocentrum multiflorum (Lemaire in Fl. des serres, juin 
mer. ise. nm, 12). DC. 1,…c. 7235, . 
Indfort i de belgiske Haver fra Mexico ved Galeotti. 


Barlerieæ. 


Barleriopsis Ord. 

Calyx quadripartitus, laciniis cruciatim oppositis, supera et 
infera exterioribus multo majoribus bivalvaribus membranaceis 
scariosis venoso-reticulatis mucronato-dentatis, hac bifida, late- 
ralibus interioribus parvis lineari-lanceolatis. Corolla infundibuli- 
formi-tubulosa subbilabiata, tubo brevissimo. a fauce parum con- 
stricto, fauce longa tubulosa sursum paulo latiore, labio superiore 
indiviso, inferiore quadripartito. Stamina duo subexserta apice 
tubi inserta; loco staminum breviorum processus tres, parvi, 
barbati. Stigma lineare, truncatum.  Capsula oblonga, acuminata, 
compresso - tetragona, basi annulo cupulari membranaceo cincta, 
Loculi dispermi, retinaculis edentulis, altero juxta basin altero 
latiore paulo infra medium affixo.  Dissepimentum a medio ad 
apicem membranaceum, tenuissimum, Flores terminales spicatæ. 
Bractea magna, calycis laciniis majoribus similis, Bracteolæ duæ 


lineares vel lineari-lanceolatæ, 


22 


Hoc genus a ceteris hujus tribus differt inprimis inforescen- 
tia spicata et bractearum corollæque forma. 

Barleriopsis glandulosa Ord., fruticosa, caule basi repente 
adscendente tereti setis flavicantibus- strigoso, foliis oblongo-lan- 
ceolatis utrinque attenuatis subfalcatis, setulis canescentibus ap- 
pressis lineolatis pilisque flavicantibus sparse strigillosis subtus 
argenteo - albicantibus, spica terminali imbricata subcylindrica, 
bracteis ellipticis bracteolisque lineari-lanceolatis calycisque laci- 
niis ovato-oblongis pubescenti-scabris glanduloso-ciliatis. 

A Barleria micante differt foliis subtus argenteo-albicantibus, 
spica breviore, bracteolis multo latioribus, calycis lacinia infera et 
supera multo angustioribus glandulosis in siccis cyaneis, dentibus 
magis patentibus, corolla minore et limbi laciniis angustioribus. 

I den tætte Skov ved La Baranca paa Vestsiden af Costa- 
Rica i Nærheden af Puntarenas med Blomst i Marts. 

" Barleriopsis glandulosa var. brevifolia, foliis ellipticis strigil- 
loso-pubescentibus, spica brevi subcapitata. 

Jeg fandt denne Varietet imellem Sapoa og Tortuga ved Ni- 
caragua Så med Blomst i Marts. 

Barleriopsis micans Ord.  Barleria micans N. ab E. DE, 1. c. 
223. — Seemann 1. c. 198. 

I Mexico (Hænke, Humboldt), ved Vera Cruz, Mirador (Lin- 
den), Mirador, Trapiche de la Conception i Dp. Oajaca, Zacua- 
pan i Dp. Vera Cruz med Blomst i November (Liebmann). I 
Centralamerica ved Guatimala (Skinner), paa Oen Taboga (Sinc- 
lair), i Provindsen Panama (Barclay), mellem Cruces og Åraijan 
(Seemann). 

Barleriopsis micans var. brachystachya, spica abbreviata, caly- 
cis lacinia infera et supera oblongis. 

I Mexico ved Mirador, ved Zacuapan i Dp. Vera Cruz med 
Blomst i November og Frugt i Marts (Liebmann). 

Barleriopsis discolor Ord., — Barleria discolor N. ab E. I, 
c. 224? 


Specimina mea cum descriptione Barleriæ discoloris omnino 


23 


congruunt dentibus calycis exceptis, qui nec numerosiores nec 
magis patentes sunt quam in Barleria micante, 

I Mexico ved Trapiche de la Conception Dp. Qajaca (Lieb- 
mann); i Costa-Rica ved Nicoya (Sinclair). 


Nees v. Esenbeck har i sin i det Hele fortrinlige Bearbeidelse af Acan- 
thaceernes Familie ikke overalt været lige heldig i Begrændsningen af Slæg- 
terne. Det er en nådvendig Fordring til et saadant systematisk Arbeide, at alle 
Slægterne maae have en eensartet Begrændsning, eller med andre Ord, at de 
Charakterer, som lægges til Grund for Slægterne — saa vidt muligt — overalt 
maae være af samme Værdi. Det kan derfor ikke billiges, naar ovennævnte 
Forfatter, medens han har givet de fleste Slægter den snævrere Begrændsning, 
som den nyere Tids Forskning har anerkjendt for rigtig, har ladet flere af 
de stårre Slægter forblive næsten aldeles uforandrede og begrændsede paa 
samme Maade som i Linnés Skrifter. Dette gjelder saaledes fornemmelig om 
Slægten Barleria, som indbefatter Arter, der ikke alene i Blomstens og Frug- 
tens Bygning, men ogsaa i hele deres Habitus, ere saa forskjellige, at de, naar 
de skulle ordnes i Overeensstemmelse mod den systematiske Begrændsning, 
som ellers er gjort gjældende i denne Familie, maae henfåres til 10 Slægter. 
Jeg skal her meddele en kort Oversigt over de Slægter, hvori jeg vil fore- 
slaae at sondre Slægten Barleria; men maa dog herved bemærke, at der, uag- 
tet jeg har havt Leilighed til at undersåge de fleste Arter, som findes i Her- 
barierne, dog endnu vil være meget at rette og tilfåie, fornemmelig fordi 
Exemplarerne ofte ere mangelfulde, saa al det ikke altid har været muligt at 
kunne undersøge baade Blomst og Frugt. 

$1. Capsula oblonga, acuminata, compresso-tetragona, a basi ad me- 
dium tetrasperma, retinaculis mediocribus validis. 


Barleria Ord. — Calycis lacinia supera et infera multo latiores, exte- 
riores, membranaceæ, reticulato-venosæ, oblongæ plus minus mucronato- 
ciliatove-dentatæ, laterales multo minores angustæ. Corolla infundibulifor- 
mis, subringens, tubo mediocri faucem æquante, labio superiore indiviso, in- 
feriore quadripartito, laciniis subæqualibus. Stamina duo, longitudine faucis, 
adjectis tribus multo minoribus substerilibus, Stigma conicum. — Flores 
axillares, subinde terminales, fasciculati vel solitarii geminive. Brac- 
teæ bracteolæque lineares mucronato-subulatæ. — Barleria diehotemner, la- 
ciniata, nutans, courtallica, nepalensis, ciliata, cristata. 


Pseudo - Barleria Ord. — Calycis lacinia supera et infera multo latio- 
res, exteriores, subovatæ, submembranaceæ, denticulatæ, laterales multo 
minores angustæ. Corolla infundibuliformis subringens, tubo longiusculo 
fauce brevi duplo longiore,- limbi magni labio superiore indiviso, inferiore 
longiore dilatato ad medium quadrifido, laciniis æqualibus. Stamina duo 
longitudine labii superioris, adjectis tribus minutissimis substerilibus. Stigma 
longum cylindricum apice transversim bilobum, lobis obtusis, inferiore multo 
breviore. — Spicæ axillares secundæ. Bracteæ magnæ, calycis laciniis ma- 
joribus similes… Bracteolæ nullæ. — Barleria hirsuta, polytricha, Richardiana, 
polystachya, coerulea. 


sal URE 


Barlerianthus Ord. — Calycis lacinia supera et infera majores, oblongæ, 


subcoriaceæ, nervosæ, integerrimæ, laterales interiores, minores lineares, in-. 


ferne concavæ. Corolla grandis, infundibuliformis, subringens, tubo brevi, 
fauce ampliata et limbo magno ægquilongis, labio superiore lato indiviso, in- 
feriore dilatato ad medium trifido, laciniis obtusis.. Stamina duo longitudine 
labii superioris, filamentis planis; adjectis duobus.-minutissimis sterilibus. 
Stigma — — —. — Pedunculi axillares 4 —3 flori, Bracteæ nullæ. Brac» 
teolæ duæ, lanceolatæ, patenti-recurvæ. — Barleria grandis. 


Barleriosiphon Ørd. — Calycis lacinia supera et infera multo majores 
subcordato'- ovatæ, membranaceæ, reticulato- venosæ, laterales minutis- 
simæ, interiores, oblongæ, complicatæ, carinatæ. Corolla tubulosa, tubo 
longissimo intus apice villoso, fauce brevi parum dmpliata, limbo quinquepar- 
tito, laciniis subæqualibus. Stamina duo apici tubi inserta , subexserta, ad- 
jectis staminodiis tribus minutissimis. Stylus longissimus, exsertus. Stigma 
obconicum, truncatum. — Flores axillares, solitarii, subsessiles. Bracteæ 
nullæ. Bracteolæ duæ, lineares, patenti-recurvæ. — Barleria longiflora L, 


Barleriola Ord, — Calycis quadripartiti laciniæ inæquales subulato-acn- 
minatæ, supera et infera majores oblongo-lanceolatæ, hac fere ad basin bi- 
partita, laterales lineares. Corolla tuhulosa, tubo mediocri fauce paulo lon- 
giore, limbo brevi quinquepartito, laciniis subæqualibus. Stamina quatuor 
perfecta tubi apici inserta, filamentis brevissimis, antheris sagittatis. Stylus 
apice curvatus. Stigma bilobum, lobis æqualibus subglobosis. — Flores ax- 
illares, subsessiles, fasciculati, subverticillati. Bracteæ-et bracteolæ spine- 
scentes. — Barleria solanifolia Linn. et alia species indescripta cum hac 
confusa. 


Barleriacanthus Ord. — Calycis lacinia supera et infera majores, subo- 
vatæ , membranaceæ, reticulatæ, margine spinoso-ciliatæ vel nudæ; latera- 
les parvæ, interiores, lanceolatæ. Corolla tubulosa, tubo fauceque longis 
tenuibus subæquilongis, limbo mediocri quinquepartito, laciniis subæqualibus 
ovalibus obtusis. Stamina duo fauce paulo breviora, inclusa, adjectis duo- 
bus multo minoribus substerilibus. Stigma obconicum, — Flores axillares, 
sessiles, solitarii vel subspicati. Bracteæ nullæ. Bracteolæ spinosæ prope 
basin ramosæ vel spinoso-pinnatipartitæ. — Barleria noctiflora et verosimi» 
liter B. acanthoides, triacantha, candida, quodad corollam mihi ignotæ. 


Dicranacanthus Ord. — Calycis lacinia supera et infera paulo majores, 
oblongæ, herbaceæ, subintegræ vel-spinuloso-denticulatæ vel omnes subæqua- 
les, conformes. Corolla infundibuliformi-tubulosa, subringens, tubo mediocri 
faucem parum ampliatam æquante, labio superiore'indiviso, inferiore quadri- 
partito, laciniis subæqualibus. Stamina duo longitudine corollæ, adjectis 
duobus multo minoribus substerilibus. Stigma unilaterale, lineare. — Flores 
axillares sessiles solitarii. Bracteæ nullæ. Bracteolæ spinosæ, horizontaliter 
patentes. — Barleria spinicyma, stimulans, buxifolia, bispinosa, Spina zey- 
lanica, 

S$ 2. Capsula ovoidea vel subglobosa, apice rostro longo solido instructa, 
juxta basin, disperma, retinaculis longis gracilibus subuncinatis, 


PR) 


23 


Prionitis Ord,+) — Calycis lacinie subæquilongæ, spinoso - cuspidatæ, 
exteriores latiores ovatæ, interiores lanceolatæ. Corolla infundibuliformis, 
ringens, tubo brevissimo, fauce mediocri ampliata, limbi magni labio supe- 
riore breviore indiviso, inferiore quadrifido, laciniis subæqualibus. Stamina 
duo longitudine corollæ, adjectis duobus multo minoribus substerilibus. 
Stigma lineare, truncatum. Capsulæ valvæ tenues; dissepimentum completum, 
. validum, lignosum. — Flores axillares, sessiles, verticillatæ. Bracteæ brac- 
teolæque inferiores (steriles) fasciculatæ, spinosæ, superiores (fertiles) subu- 
lato-spinescentes. — Barleria Prionitis Linn. 


Barlerites Ord. — Calycis lacinia supera et infera majores, ægquales, 
ovatæ vel oblongo-lanceolatæ obtusæ, herbaceæ, integræ, nervosæ; late- 
rales interiores, lineares. Corolla infundibuliformi - tubulosa, tubo brevi, 
fauce mediocri, limbo magno quinquepartito, laeiniis subæqualibus. Stamina 
duo longitudine faucis, adjectis tribus multo minoribus substerilibus. Stigma 
unilaterale, lineare. Ovarium a basi usque ad medium annulo membrana- 
ceo cupulæformi cinctum. Capsulæ subglobosæ rostrum longum; valvarum 
dorso valido lignoso, parietibus tenuibus, dissepimento completo membranaceo 
a valvis discedente. Semina magna, suborbiculata, glabra. — Fruticuli ra- 
mosi, ramis apice di-trichotomis. Pedunculi axillares, breves, uniflori vel 
2—3 fidi, 2—3 flori. Bracteæ nullæ. Bracteolæ lineares vel lanceolatæ, re- 
curvæ. — Barleria obtusa, Hochstetteri et verosimiliter B, ventricosa et opaca. 


Teliostachya N. ab E. 
Teliostachya alopecuroidea (N. ab E. in Endl., et Mart, Flor. 
bras. 7. 72) DC. 1. c. 263. — Seemann 1. c. 178. 
Ved Panama (Hænke, Seemann). 


Åphelandreæ. 


Crossandra. 
Crossandra Hænkeana (N. ab E. DC. Il. c. p. 281). 
I Mexico (Hænke). 


.Lagochilium N. ab E. 
Lagochilium Hydromestus (N. ab E, Il. c. 291). 
I Mexico (Scheidweiler). 
Lagochilium spicatum (N. ab E. Il. c. 293). 
I Mexico (Hænke). 


x) Dette Navn er, allerede tidligere bleven anvendt til at betegne en Slægt 
af Umbelliferernes Familie, men senere udskudt som Synonym til Cri- 
tamus Besser. 


26 


Aphelandra R. Br. 
S 1. Stenochila. 


a, Bracteæ integerrimæ. 
Aphelandra tetragona (N. ab E. 1. c. 295). Justicia tetra- 
gona Vahl. 
I den sydlige Deel af Darien (Seemann). 
Aphelandra Hartwegiana (N. ab E. in Benth. Pl. Hartw. 236). 
Seemann 1. c. 478. 


I Skoven ved Pinas Bay (Seemann). 


Aphelandra Sinclairiana (N. ab E. in Benth. bot. Sulph. 146 
t. 47) Seemann |, c. 178. | 
Panama (Sinclair, Barclay), i Skoven ved Landsbyen San 


Juan (Seemann). 


Aphelandra Schiedeana (Schlechtend. pl. Schied. in Linnæa 
5. 95). DC, 10-297. i 

I Mexico ved Hacienda de la Laguna og Baranca de Tioselo 
(Schiede). 


b.. Bracteæ serratæ. i 

Aphelandra pectinata (N. ab E. DC, |. c. 297). Aphelandra 
cristata Kunth nov. gen, 2. 236. Seemann 1. c. 178. 

Denne. smukke Busk hårer til de almindeligst udbredte 
Planter paa hele den vestlige Skraaning af Centralamerika (fra 
Havets Niveau til 4000 Fod) og varierer meget saavel i Bladenes 
som Blomsternes Form og Beklædning (Granada, Tepitapa, Pa- 
caca, San José, Aguacate, Mombacho 0. fl. St.). Paa Oen Ta- 
boga, ved Fonseca, Nicoya (Hinds, Sinclair), i Darién (Barclay), ; 
almindelig i Veragua (Seemann). Ogsaa i Mexico har denne 
Plante en stor Udbredning. Prof, Liebmann fandt den saaledes 
ved Comaltepec og Trapiche de la Concepcion i Dp. Qajaca, og 
ved Poltlrero de Consoquitla og Mirador. Den blomstrer fra Oc- 


tober til Februar. 


Aphelandra Hænkeanu (N. ab E. |. c. 298). 


27 


Ved Acapulco (Hænke), Tehuantepec (Andrieux), Vera Cruz 
(Galeotti), Mirador (Linden), i Centralamerika (Barclay). 

Aphelandra Deppeana (Schlechtend. in Linn, 5. 96) DC. 1.c. 
298. . | 
I Mexico ved Hacienda de la Laguna (Schiede). Baade 
denne og den foregaaende Art ere næppe andet end Varieteter 
saf Å, pectinata. 

S 2. Platychila. 

Aphelandra aurantiaca (Lindl. bot, reg. 31, ser. nov. 18 t. 
412 et bot. reg. 1845 misc, 29) DC. 1. c. 298. 

I de tætte Skove ved Teapa i Provindsen Tabasco (Linden), 
i Dp. Qajaca ved Lobani (Chinantla) og. ved S, Pedro Tepinapa 


med Blomst i Juni og October (Liebmann),. 


Stenandrium N, ab E, 


Stenandrium chameranthemoideum Ord., suffruticosum glabriu- 
sculum, caule basi adscendente ramos radicales longos emittente 
dein erecto simplici tereti, internodiis foliis suis 2—3plo brevio- 
ribus, foliis ovatis vel ovali-ovatis obtusis hbasi in petiolum cu- 
neato-attenuatis glabris vel sparse pilosis, spicis sessilibus 
axillaribus terminalibusque gracilibus folia subæquantibus, flori- 
bus plus minus distantibus, bracteis calycisque laciniis æqualibus 
subulatis, bracteolis calyce 2—3plo brevioribus, corollæ tubuloso- 
hypocraterimorphæ tubo fauce longiore, limbi laciniis duabus 
paulo minoribus, antheris ferme nudis. 

Caules vix pedales. Folia cum petiolo 8 lineari 3 —31 poll. 
longa, 11—14 poll. lata. Rami costales åni. Spice 2—3 poll. 
longæ, in aliis breviores. Corolla a basi ad limbi marginem 3 
lin., limbi laciniæ 2 lin. et -quod ultra longæ. Stigma inciso- 
dentatum. Capsula 3—4 lin. longa, glabra, disperma. — Ab 
omnibns speciebus caulescentibus differt tubo corollæ fauce lon- 
giore. Habitu Chameranthemo Beyrichio simillima est. 

Ved Colipa og Hacienda de S'ta Barbara i Dp. Vera Cruz 
med Blomst og Frugt i Februar (Liebmann). 


28 


Gendarusseæ. 
Pseudo-Aphelandreæ. 
Habracanthus N. ab E, Tab. 5 f. 20. 


Character emendatus.  Calyx profunde quinquepartitus Sd 
lis. Corolla tubulosa, ringens, labiis elongatis lingulatis, supe- 
riore integro, inferiore apice breviter trifido. Stamina duo apici 
tubi inserta, longe exserta. Antheræ infra medium dorsum affixæ. 
Stigma subglobosum. Capsula a basi ad medium asperma, hinc 
compressa, bilocularis, tetrasperma. — Suffrutex glaber, floribus 
tenuissimis albescentibus.  Panicula gracilis, terminalis. Bracteæ 
bracteolæque minutissimæ, -a calyce remotæ, 

Habracanthus sylvaticus (N. ab E. DC. 1. c, 312). . Tab, 5 
f, 20, Corolla alba, labiis dilute violaceis. 

I Skove mellem S. Bartolo og Pueblo Nuevo i Chiapas 
(Linden), paa Sierra S. Pedro Nolasco (Jurgensen). Jeg fandt 
den i de tætte Skove ved. Turrialva påa den dstlige Skraaning af 


Cd 


Costa-Rica med Blomst i Mai. 


Glockeria N. ab E. Tab. 5 f. 24. 


Ad characteres hujus generis. a cl, Esenbeckio indicatos ad- 
dendum (DC. I. c, 311 t. 728): Panicula terminalis vel pedun- 
culi axillares in paniculam terminalem confluentes; capsula clavata, 
subcurvata, ungue parte seminifera medio constricta paulo lon- 
giore vel subæquante subcavo, basi annulo crasso cincto, disse- 
pimento completo, loculis dispermis. Semina ovata compressa 
tuberculata. — Ab Habracantho differt corollæ fauce ampliata-et 
labiis abbreviatis, ] 

Glockeria gracilis (N. ab E. DC. 1. c. 728). — Galeottia 
gracilis N. ab E. |. c. 311. 

Specimina nostra cum descriptione cl. Esenbeckii omnino 
congruunt nisi caule teretiusculo apice laxe tomentoso et geni- 
talibus longioribus, corollam 3—4 lin. excedentihus. 

Paa Cordilleren i Dp, Vera Cruz i en Hoide af 2000 Fod 


åg 


(Galeotti), ved Mirador (30007) med Blomst og Frugt i Januar 
(Linden, Liebmann). 3 

Glockeria hæmatodes Ord. Tab. 5 f. 24. — Habracanthus 
hæmatodes N. ab E. 1. c. 312, — Justicia hæmatodes Schlecht. in 
Linn, 1832, 314. 

Denne Art henfåres urigtigen af N. v. Esenbeck til Slægten 
Habracanthus, da den ved Kronens udvidede Svælg og korte 
Læber ganske stemmer overeens med Glockeria. 

I den hede Region ved Foden af Cuesta Grande de Chiconquiaco 
(Schiede), ved Huitamalco i Dp. Puebla med Blomst i Juni (Liebmann). 

Glockeria sessilifolia Ord., caule teretiusculo ramoso ramis- 
que apice tetragonis lineis puberulis notatis, foliis subsessilibus 
ovatis v. ovato-cordatis apice obtusis obscure viridibus sparse 
pilosis v. glabriusculis, panicula terminali breve-pedunculata laxa, 
rachi ramisque oppositis patentibus apice trifidis gracillimis pu- 
berulis, pedicellis brevibus et calycis laciniis lineari-subulatis 
glanduloso-pubescentibus, corollæ miniatæ superne flavescentis 
fauce e tubo brevissimo sensim ampliata, lobis labii inferioris 
lateralibus majoribus incurvis, medio brevissimo truncato, fila- 
mentis latis superne altenuatis. 

Caules 1—2 pedales. Folia 15 lin. longa, 3 lin. lata. Pa- 
nicula 4—5 poll., pedicelli 4 lin., calycis laciniæ vix 2 lin., co- 
rolla 6 lin. longa. Genitalia corollam 3 lin. excedunt. Capsula 
6 lin. longa, glabra, ungue parte seminifera paulo breviore. 

Jeg fandt den paa den sydlige Skraaning af Vulkanen Barba 
i Costa-Rica paa 6000” med Blomst og Frugt i Mai, 

Glockeria glandulosa Ord., caule suffruticoso tereti adscen= 
dente a basi ramoso, ramis patentibus flexuosis inferioribus ad 
genicula fibras radicales emittentibus, foliis longe-petiolatis tenui- 
bus ovatis apice obtusis basi rotundatis sparse pilosis., paniculis 
axillaribus terminalibusque abbreviatis laxis, rachi ramisque op= 
positis patentibus apice 1—2floris gracilibus pubescentibus, ca-= 
lycis laciniis linearibus hirsuto-glandulosis, corollæ fauce valde 
ampliata, labio superiore lato apice serrato, inferioris laciniis 


æqualibus truncatis. 


30 


Caules pedales et ultra,  Folii lamina 2—24 poll. longa 
15—146 lin. lata; petioli pubescentes 41 poll. longi.  Paniculæ 
sessiles, 2—3 pollicares.  Calycis laciniæe 4—5 lin,, capsula 7 
lin. longa, glabra. 

Jeg fandt den i den tætte fugtige Skov paa Bjerget Pan- 
tasmo i Provindsen Segovia (4000') med Blomst og Frugt i 
Januar. " 


Razisea' Ord, ) Tab. 5 f. 22. 

Calyx quinquepartitus, ægqualis, laciniis linearibus longis 
tortis. Corolla anguste infundibuliformis, subcurvata, tubo breviin - 
faucem longissimam sensim ampliato, limbi brevis labio superiore 
angusto acuto, inferiore latiore plano apice trifido. Stamina duo 
apici tubi inserta, longe exserta.  Filamenta plana. Antheræ ob- 
longæ, compressæ, infra medium dorsum affixæ. Stigma incras- 
satum, bifidum. Capsula — —. — Bracteæ et bracteolæ parvæ, 
subulatæ ad basin pedicelli. Spicæ elongatæ, terminales. 

Razisea spicata Ord., caule tetragono glabro ramoso, foliis 
petiolatis oblongis utrinque. longe attenualis internodiis suis 
4 — dplo iongioribus, setulis minutis appressis subinnatis den- 
sissime tectis, spica breve-pedunculata densiflora, rachi tetragona 
crassa pubescenti-scabra, floribus subsessilibus oppositis, corolla 
calyce 5—6plo longiore rubra. 

Folia 6 poll. longa, 44 lata. Petioli 4 poll. longi. Spica 
5—6 poll., calycis laciniæ 3—4 lin., corolla 418 lin. longa. 

I de tætte Skove paa Bjerget Aguacate i Costå-Rica (c. 1500”) 
med Blomst i November. 


Hansteinia Ord.%t) Tab. 5 f. 23—26. 
Calyx grandiusculus coloratus profunde quinquepartitus, lå- 


ctiniis quatuor subæqualibus lanceolatis, superiore angustiore lineari. 


%) Af Razis, en beråmt arabisk Læge og Botaniker, som levede i det 10de 
Aarhundrede. 


ix) Opkaldt efter Dr. Johannes Hanstein i Berlin som Tegn paa Venskab og 
Agtelse. 


31 


Corolla tubulosa subbilabiata, tubo brevi, fauce mediocri medio 
parum ampliata, limbi brevissimi labio superiore angusto indiviso 
subfornicato, inferiore lato trifido. Stamina duo brevia, inclusa, 
filamentis apici tubi insertis subsigmoideis a medio usque ad 
apicem unilateraliter (latere convexo) dilatatis, antheris unilocu- 
laribus linearibus compressis paulo infra medium dorsum affixis. 
Stigma clavatum.  Capsulæ chartaceo-rigidæ unquis tenuis, sub- 
cavus, loculis dispermis duplo brevior; dissepimento completo, 
retinaculis brevibus validis, — Paniculæ terminales, laxæ, dicho- 
tomo-ramosæ et axillares spiciformes., Bracteæ bracteolæque parvæ 
subulatæ. 

Hansteinia gracilis Ord. , suffruticosa, caule erecto gracili 
subsimplici subtetragono obscure viridi pube brevi scabriusculo, 
foliis tenuibus ovali-ellipticis apice acuminatis acumine obtuso 
subrepando-crenatis basi in petiolum longum cuneato - attenuatis, 
glabris læte viridibus setulis subtilissimis appressis sub lente con- 
spicuis adspersis ad costas ramosque puberulis, panicula termi- 
nali ferruginea pubescenti-glandulosa, ramis oppositis elongatis 
erecto-patentibus apice furcatis, floribus breve-petiolatis in apice 
ramulorum fasciculatis, 

Caulis bipedalis. Internodia superiora 3—3% poll. longa. 
Folia cum petiolo -44 pollicari 8 poll. longa, 3 poll. lata; rami 
costales 8—9ni, arcuati. In axillis foliorum superiorum pani- 
culæ spicæformes longe pedunculatæ, 3—4 poll. longæ cum pe- 
dunculo 2—214 pollicari. Panicula terminalis 6 poll. longa. Ca- 
lycis laciniæ villoso-glandulosæ, rubræ, 3—4 lin., sub fructu 6—7 
lin, longæ. Corolla 6—7 lin, longa, rubra, tomentosa.  Capsula 
puberula 4—5 lin. longa. 

I tætte fugtige Skove paa Bjerget Jaris i Costa=Rica, med 


Blomst og Frugt i November. 


Holographis N. ab E. 


Holographis Elhrenbergiana (N. ab E. DC, 1. c. 728). 
I Mexico ved Hacienda de Guadela (Ehrenberg). 


32 


Chætothylax N. ab E. 


Chætothylax phyllostachyus (N. ab E. Il. c. 313). 
Ved Floden Teapa i Tabasco (Linden). 


Gendarusseæ genuinæ. 


Heinzelia N. ab E, 


Heinzelia longiflora (N. ab E, Il. c. 314). 
1 Mexico ved las Ajuntas (Ehrenberg). 


Schaueria N. ab E. 
Schaueria decipiens (N. ab- E., l. c. 318). 
I Mexico ved Rio grande (Ehrenberg). 


Pachystachys N. ab E. x 


Pachystachys nutans (N, ab E. 1. 'c. 320). 
I Mexico ved Barranca del Rio de Tolimea (Ehrenberg). 


Thyrsacanthus N, ab E. 


S 4. Corolla subregularis. 

Thyrsacanthus cuspidatus (N. ab E. I. c. 323). 

I skyggefulde Skove ved Floden Teapa i Tabasco (Linden). 
Thyrsacanthus strictus (N. ab E. 1. c. 324). 

I Honduras (Armstrong). 

Thyrsacanthus tubæformis (N. ab E. Il. c. 324). 

Ved Equintla i Guatimala (Velasquez). 

S 2. Corolla distincte bilabiata. 


Thyrsacanthus pantasmensis Ord., glaber, caule simplici? 
tereti puncticulato lineis duabus pubescentibus notato, foliis ob=- 
longis acuminatis basi breve-attenuafo-subessilibus supra setulis 
minutissimis appressis subinnatis dense tectis, ramis costalibus 
curvatis Ynis, thyrso terminali longe pedunculato simplici elon- 
gato, rachi puberula, faseciculis distantibus oppositis paucifloris 
bractea subulata suffultis, in quoque fasciculo uno flore pedicellato 


ceteris sessilibus, calycis laciniis subulatis glabris, corolla sub- 


' 33 

curvatæ tubo faucem subæquante, limbo brevi, labio superiore 
bifido concavo, laciniis acutis, inferiore tripartito multo latiore 
plano, laciniis obtusis, filamentis sterilibus minutissimis uncinatis. 

Folia 6—7 poll. longa, 2 poll. lata, internodiis suis 3—4plo 
longiora. Thyrsus cum pedunculo 5 pollicari 40 poll. longus. 
Distantia inter verticillos inferiores corollæ longitudine 2—3plo 
brevior. Bracteæ lineam longæ. Corolla rubra, 14—43 lin. longa; 
limbi laciniæ 2 lin. longæ. 

Jeg-fandt den i den skyggefulde Skov paa Bjerget Pantasmo 
i den nordlige Deel af Segovia (c. 4000”) med Blomst i Januar, 


Thyrsacanthus callistachyus (N. ab E. Il. c. 326). 

Denne Art har en stor Udbredning i Mexico; den er saa- 
ledes funden ved Misantla, Papantla (Schiede), Mirador (Linden), 
paa Cordilleren ved Vera Cruz paa 3000" (Galeotti). Prof. Lieb- 
mann fandt den ved Mirador, Colipa, Pital ved Rio Nautla, La- 
lana (Chinantla) og S. Pedro Tepinapa, Chinantla i Dp. OQajaca, 
ved Potrero de Cazadero i Dp. Vera Cruz. Den blomstrer fra 
October til April. ; 


Thyrsacanthus Lindenianus (N. ab E. Il. c. 226). Distinctus 
foliis superioribus sessilibus et verticillis florum inferioribus fo- 
liaeeo-bracteatis. j 

Jeg fandt den i den skyggefulde Skov ved Naranjo paa den 
østlige Skraaning af Costa-Rica (c. 53000”) med Frugt i Mai. 


Thyrsacanthus longifolius Ord... glabrescens, caule erecto sub- 
tereti pubescenti-scabro demum glabro, foliis lanceolatis acumi- 
natis acumine obtuso basi longe-attenuatis subsessilibus margine 
undulatis repandis utrinque setulis minutissimis canescentibus 
appressis subinnatis dense tectis, ramis costalibus bnis, racemo 
terminali pedunculata, floribus subapproximatis oppositis breve- 
pedicellatis, pedicellis bractea parva triangulari- subulata pube- 
scenti-ciliata et bracteolis duabus oppositis paulo minoribus suf- 
fultis, calycis laciniis subulatis levissime pubescenti-ciliatis, co- 
rollæ subcurvatæ tubo faucem ægquante, limbo brevi, labii supe- 

3 


34 
N 


rioris bifidi et inferioris tripartiti laciniis obtusis, staminibus ste- 
rilibus uncinatis. 

Folia 10 poll, longa, 44 poll. lata. Racemus Y poll, lon- 
gus. Corolla 44—45 lin. longa, — Distinctus foliorum forma et 
floribus racemosis. 

I Nærheden af Nicaraguaso ved Tortuga i skyggefulde Skove 
med Blomst i Marts. 

Thyrsacanthus flagellum Ord., fruticosus, glaber, caule tetra- 
gono, foliis sessilibus oblongis coriaceis acuminatis basi acutis, 
ramis costalibus 6—7nis, thyrso terminali longissimo simplici v. 
basi ramoso, rachi tetragona crassa tenuissime flagellaceo - atte- 
nuata, verticillis multifloris densis distantibus, pedicellis gracili- 
bus longis flexuosis, corollæ tubo tenui faucem abrupte amplia- 
tam æquante, laciniis labii superioris bifidi erecti et inferioris 
tripartiti reflexi obtusis, filamentis sterilibus parvis subulatis 
curvatis, . 35 

Folia 8 poll. longa, 24 poll. lata. Thyrsus bipedalis.  Di- 
stantia inter verticillos corollæ longitudinem æquans.  Pedicelli et 
calyces et corolla coccineæ. — Elegantissima species thyrso lon- 
gissimo flagellari maxime distincta. 

Jeg fandt den i den tætte Urskov véd Turrialva paa Ostsi- 
den af Costa-Rica med Blomst i Mai. ; ; 

Thyrsacanthus ? foliaceo-bracteatus Ord., caule erecto stricto 
subtereti laxe villoso, foliis oblongis v. ovato-oblongis obscure 
viridibus 'breve-acuminatis, acumine obtuso, margine subrepandis 
in petiolum brevem attenuatis, utrinque pubescentia brevissima 
pilisque immixtis canescentibus brevibus - sparsis tectis ad costas 
et margines pubescenti-scabriusculis, floribus sessilibus fascicula- 
tis axillaribus, superioribus denique in thyrsum terminalem fo- 
liaceo-bracteatum transeuntibus, calycis laciniis longis linearibus 
pube brevissima scabriusculis bracteolis fere duplo longioribus. 

Folia 5 poll. longa, 44 poll. lata; rami costales 7ni. In- 
ternodia 3 poll. longa. Folia bractealia inferiora oblonga sub- 


sessilia 3 poll, longa, superiora sensim multo- minora lanceolata 


i 3å 
acuminata. Bracteæ 31 lin. longæ, bracteolæ paulo breviores. 
Calycis laciniæ 5 lin. longæ. Capsula 6 lin. longa, glabra, su- 
perne parum curvata. — Cum in specimine unico, quod adest, corolla 
desideretur, dubium adhuc restat, an hæc species ad Thyrsacanthi 
genus pertineat. Calycis laciniæ longiores sunt quam in ceteris, 
Prof. Liebmann fandt den ved Mirador med Frugt i October. 


Fr 


Cyrtanthera N/ ab EM) 
Cyrtanthera aurea (N. ab E. |. c. 329). 


Denne Art har en stor Udbredning i Mexicos og Central- 
amerikas lavere Bjergregion (2—3000'), fornemmelig i tætte og 
fugtige Skove. - Den er saaledes funden ved Tioselo (Schiede), 
paa Sierra S. Pedro Nolasco (7000. Talea 0. fl. St. (Jurgensen). 
Prof: Liebmann fandt den ved Tonaguia i Dp. OQajaca (3—6000") 
med Blomst i October og ved Mirador med Frugt i November; 
plantet som levende Hegn om Husene i Byen S. Juan de Cos- 
comatepec (6000). Jeg har fundet den i Nærheden af Nicara- 
guaså mellem Sapoa og Tortuga og i Costa-Rica paa Bjerget 
Aguacate; blomstrer fra. November til Marts. 

Cyrtanthera umbrosa (N. ab E. |. c. 329). 

I skyggefulde Skove ved Chimpacho i Guatemala (Hartweg). 

Cyrtanthera densiflora Ord., caule tetragono tomento brevissimo 
fusco detergibili (tamquam pruina) tecto costis quatuor verrucosis 
e foliorum angulis decurrentibus notato, foliis oblongis utrinque 
altenualis, acumine obtuso, in petiolum longiusculum cuneatim 
decurrentibus, supra obscure viridibus glabris subtus pube bre- 
vissima fuscescentibus, thyrso terminali elongato denso foliaceo- 
bracteato, ramis' decompositis trifidis, ramulis secundifloris, brac- 


leis bracteolisque linearibus calyce 2—3plo longioribus. 


+) Ad characteres a cl. Esenbeckio indicatos addendum: labium superius 
intus medio membranis duabus stylum includentibus longitudinaliter 
auctum. Stigma subglobosum, leviter bifidum. Capsulæ coriaceæ unguis 
valde compressus, loculis longior, basi annulo cupulari cinctus; loculi 
dispermi. Semina suborbiculata, compressa, muriculato-scabra. 


3% 


36 


Folia cum petiolo bipollicari pedem longa, 3 poll. lata. 
Rami costales 42ni. Thyrsus fere pedalis. A C. aurea, cui si- 
millima est, differt inprimis foliis multo angustioribus subtus 
puberulis et thyrso longiore. 

Jeg fandt den paa Bjerget Aguacate i Costa-Rica (c. 1500”) 
i tætte skyggefulde Skove med Blomst i November. 


Cyrtantherella Ord. Tab. 3. f. 10—14. 


Calyx quinquepartitus, æqualis, bracteis bracteolisque parvis 
subulatis suffultus, tubo urceolato, laciniis subulatis. Corolla 
ringens, tubo brevi intus maculis tribus sericeis instructo, fauce 
longa tubulosa, labiis: longis, superiore fornicato acuto bidentulo 
intus membranis duabus, styli apicem includentibus, longitudi- 
naliter aucto , inferiore plano trifido demum revoluto. Stamina 
duo longitudine corollæ; filamenta plana apice tubi inserta fauci 
usque ad limbum adnata dein libera, apice curvata.. Antherarum 
loculi curvati in connectivo semicirculari complicato apice conni- 
ventes, basi divergentes. Stigma parum incrassatum.  Capsula 
— — —. Flores in cymis axillaribus trifidis dispositi. Bracteæ 
bracteolæque conformes, parvæ. 

Hoc genus medium locum inter Cyrtantheram et Serico- 
graphin tenet, ab utroque differt inprimis connectivo semicircu- 
lari et inflorescentia. 

Cyrtantherella macraniha Ord. Cyrtanthera macrantha N. ab 
E. I. c. 330. — Justicia macrantha Benth Pl. Hartw. p. 78. 

1 Costa-Rica paa Hoisletten ved San José (4—5000') med 


Blomst i November. 


Sericographis N. ab E, Tab. 3. f. 12—19. 


Character emendatus.  Calyx quinquepartitus, ægqualis (in 
siccis nigrescens), bracteis bracteolisque  minutissimis  trian- 
gularibus suffultus, tubo urceolato, laciniis triangulari-subulatis. 
Corolla ringens, tubo brevi intus maculis tribus sericeis discretis 


vel in unum confluentibus instructo, fauce longa tubulosa sensim 


37 


leviter ampliata; labiis longis, superiore fornicato acuto bidentulo 
intus membranis duabus, styli apicem includentibus, longitudina- 
liter aucto, inferiore plano apice bifido demum revoluto. Stamina 
duo longitudine corollæ; filamenta apici tubi imserla fauci usque 
ad limbum adnata, dein libera, loculis in connectivo lato sub- 
rhomboideo fere parallelis, altero paulo demissiore. Stigma cla- 
vatum, subbifidum.  Capsula omnino ut in Cyrtanthera. — Flo- 
res in spicis axillaribus terminalibusque simplicibus vel trifidis. 
Bracteæ bracteolæque conformes, parvæ. 

Sericographis macrophylla Ord. Tab. 3.f. 18, fruticosa, gla- 
berrima, caule tetragono superne lineis duabus hirsutis notato, 
foliis sessilibus ovali-oblongis obtusis nitescentibus repandis basi 
semiamplectentibus hirto-ciliatis, floribus in spicis decompositis 
axillaribus terminalibusque foliis Æ—6plo brevioribus densifloris 
subcapitatim congestis, pedunculo brevi crasso apice trifido, 
ramis bi-vel trifidis abbreviatis secundifloris, bracteis bracteolisque 
minutissimis triangularibus calycem stipantibus eoque 5— 6plo 
brevioribus. 

Folia inferiora pedalia, 51 poll. lata. Rami costales 11—412ni. + 
Pedunculi 1—1 poll.,. spice 2—3 poll., corolla 44 poll, longa. 
Habitu Cyrtantheris similis. 

Denne ved sine store Blade udmærkede Art er funden af 
Prof, Liebmann ved Mirador og S'ta Maria Tlapacoyo i Dp. Vera 
"Cruz med Blomst i Marts og Mai. i 

Sericographis incana (N. ab E. in Aschenh. pl. mex. exc. n. 
346) DC. Prod. 44. 361. 

I Mexico ved Tolima (Karwinski), Vera Cruz (Linden), El 
Punto de Dios, méllem Regia og S. Sebastian (Ehrenberg). 

Sericographis mollis Ord., fruticosa, villosa, caule erecto tereti 
trichotomo-ramoso villo- brevi flavescente obtecto, foliis in apice 
ramorum collectis petiolatis elongato-ovali-oblongis apice acutis 
acumine obtuso hbasi breve-attenuatis dilute flavescenti - viridibus 
molliter villosis, spicis axillaribus terminalibusque trifidis folio 


1—3plo brevioribus, ramis simplicibus secundifloris, bracteis 


38 


bracteolisque triangularibus calycem hirtulum stipantibus eoqué 
multo minoribus, antheris post anthesin curvatis. 

" Folia cum petiolo semipollicari 34 poll. longa, vix pollicem 
lata.. Rami costales dni. Spice 1—11 poll., pedunculis 3—4 
lin., calyces 4—14 lin., corollæ pollicem longæ. . 

I Mexico ved Mirador med Blomst i Marts rermdande 

Sericographis verrucosa Ord. Tab, 3 f. 19, fruticosa, caule 
tereti fusco-cinereo glabrescenti verruculoso trichotomo-ramoso, 
ramis pubescentibus, foliis parvis breve- petiolatis oblongis vel 


obovato- oblongis obtusis basi acuminatis glaucescentibus supra 


glabriusculis subtus puberulis, spicis axillaribus terminalibusque . 


simplicibus. secundifloris folio duplo brevioribus, bracteis brac- 
teolisque triangularibus calyce subglabro multo brevioribus, con- 
nectivo lato. 

Folia cum petiolo 2—3 lineari 11—2 poll. longa, 9—101in. 
lata; rami costales 5—6ni. Spice 4—5åfloræ; råchi puberula. 
— Affinis S: paucifloræ, a qua differt foliorum indumento, ramis 
costalibus numerosioribus et floribus spicatis. 

Et enkelt Exemplar af denne Art findes i Prof. Liebmanns 
Samling fra Barranca del Fortin" nær Mirador. Indianerne dyrke 
den som Farveplante (Liebmann). 

Sericographis Ghiesbregtiana (N. ab E. DC. Prod. 41. 730). 
— Justicia Ghiesbregtiana Lemaire in flore des serres, juin 1847 
misc. n. 7. 

Indfårt fra Mexico i de belgiske Haver ved Ghiesbregt. 

Sericographis Aschenborniana (N. ab E. in Aschenborn pl. 
mex. exsicc, n. 598) DC. Prod. 41. 362. 

1 Mexico (Åschenborn). 

Sericographis haplostachya (N. ab E. DC. Prod. 41. DER 

I Mexico ved Minoschtla (Ehrenberg). 

Sericographis tinctoria Ord, Tab. 3 f. 15—16, fruticosa, gla- 
bra, caule tereti trichotomo-ramoso, ramis flexuosis, foliis breve- 
petiolatis' lanceolatis vel oblongo-lanceolatis utrinque acuminatis 
acumine acuto obscure violaceo-viridibus glabris, spicis axillari- 


bus simplicibus secundis 4—5åfloris foliis brevioribus, bracteis 


i 
| 


39 


bracteolisque -subulatis calyce 2—3plo brevioribus , calycis glabri 
laciniis triangulari-subulatis ciliatis, antherarum doculis mw con- 
nectivo -oblique triangulari sagittato complicato subsecundis, altero 
paulo demissiore. 

- Frutex bipedalis.. Omnes partes in siccis violaceo-nigrescen- 
tes. Folia cum petiolo 4 —2 lineari 41—2 poll. longa, 4—5 
lin. lata; rami costales 6ni. Corolla 46 lin. longa. — Habitu 
et foliorum forma sequenti speciei similis, a qua ceterum valde 
recedit. | 

Voxer i Costa-Rica paa Håisletten ved Cartago (4£—5000") 
i Kralskove og kaldes af Landets Indvaanere Azul paa Grund 
af det blaa Farvestof, som den indeholder i Mængde, og som 
anvendes af Indianerne til Farvning. Blomstrer i April. 

Sericographis neglecta Ord. Tab. 3 f. 12—14, fruticosa, caule 
erecto teretiusculo vel subtetragono, angulis verruculosis, ad geni- 
cula compresso-tetragono subhirsuto-pubescenti trichotomo-ramoso, 
foliis breve-petiolatis obscure viridibus lanceolatis subinde sub- 
falcatis in acumen acutiusculum attenuatis margine subrepandis 
basi acuminatis, pilis minutis appressis raris adspersis, Costa 
utrinque marginibusque pubescenti-scabris, spicis trifidis secun- 
dis folia æquantibus v. paulo brevioribus, bracteis bracteolisque 
triangularibus parvis et calycibus glabris, antherarum loculis in 
connectivo oblongo subreticulato-venoso incurvis superne conni- 
ventibus, altero paulo altiore, 

Frutex scandens 6—8 pedalis. Folia cum petiolo 4—5dlineari 
34 poll. longa, 9 lin. lata; subinde 51 poll. longa, 13—14 lin. 
lata. Rami costales 7ni, elevati. Pedunculi 8—12 lin, longi, rami 
11—2 poll. longi superne glabri, subinde A—dåni, umbellatim 
dispositi. Corolla 16 lin. longa. — Affinis S. Mohintli, quacum 
… verosimiliter confusa, sed differt foliis angustioribus subtus ferme 
glabris, spicis indivisis superne glabris, corolla longiore, con- 
nectivo latiore. | 

Denne Art synes at have en stor Udbredning i Mexico, 
Prof. Liebmann fandt den saaledes ved Papantla, .Pital ved Rio 


Nautla, Colipa, Paso del Correo ved Rio Tecoluta. Jeg kan derfor 


40 


ikke andet end antage, at den ogsaa maa være bleven samlet af 
tidligere Reisende, men at den af Forfatterne er bleven forvexlet 
med S, Mohintli, fra hvilken den dog let» vil kunne adskilles paa 
oven angivne Maade. Den blomstrer fra Marts til Juni, og be- 
nyttes til Blaafarvning (Liebmann). 

Sericographis Mohintli (N. ab E, 1. c. 361).  Justicia atra- 
mentaria Benth. pl. Hartw. p. 69. — Justicia spicigera Schlecht. 
Linn. 7. 395. — Specimina mostra cum descriptione omnino con» 
gruunt nisi caule tetragono et angulis verruculosis. i 

Prof. Liebmann fandt den ved Mirador med Blomst i Marts; 
den er desuden funden paa mange andre Steder i Mexico: ved 
Zonaguia (Hartweg), Istapongajoya, Chiapas (Linden), Jalapa, 
Hacienda de la Laguna (Schiede), Toluca (Allaman), Tolola 
(Aschenborn), Regla (Ehrenberg). 

Sericographis heterophylla (N. ab E. Il. c. 365). 

I Mexico paa Bjerget Colorado (Schiede). 


Cardiacanthus N. ab E. 
Cardiacanthus Neesianus (Schauer in pl, Aschenbornianis) DC. 
Prod-41 331, 
I Mexico ved Barios de Atoto el Grande (Aschenborn). 


Jacobinia N. ab E. 

Character emendatus. Calyx grandiusculus, herbaceus, pro- 
funde quinquepartitus, laciniis æqualibus acuminatis. Corolla 
infundibuliformi-tubulosa, ringens; tubo brevissimo intus maculis 
tribus sericeis instructo, fauce longa sensim ampliata, limbi longi 
labio superiore triangulari complicato ,apice emarginato intus mem=- 
branis duabus, styli apicem includentibus, longitudinaliter aueto ; 
inferiore rectangulari plano apice subdilatato trifido, laciniis dua- 
bus lateralibus paulo angustioribus. Stamina duo apici tubi in- 
serta, fauci fere ad apicem connata dein libera, longitudine co- 
rollæ. Antheræ biloculares, loculis linearibus vel in 'connectivo 
angustiore parallelis vel in connectivo latiore triangulari basi 


divergentibus, vel utroque vel solum inferiore basi subcalcarato, 


41 


altero paulo demissiore. Stigma capitatum, transversim bilobum, 


lobis obtusis arcte conniventibus, inferiore paulo longiore.  Cap- 


"sulæ ungvis compressus solidus loculis medio parum constrictis 


a basi ad medium dispermis fere duplo brevior; dissepimento. 


completo, retinaculis validis. Semina suborbiculata, discoidea, 
aliis glabra, aliis tuberculata. — Frutices ramosi floribus- magnis 
speciosis spicalis vel paniculatis vel in axillis foliorum superio- 
rum solitariis v, geminis, bracteolis parvis suffultis, 

Jacobinia paniculata Ord.; suffruticosa glabra, caule erecto 
ramoso tereti supra genicula constricto superne tomento brevis- 
simo tamquam pruinoso, foliis petiolatis ellipticis oblongo-ova- 
live-ellipticis apice breviter acuminatis acumine obtuso margine 
repando-crenatis basi sæpe subinæquilateris acutis vel acuminatis, 
glabris vel lineolato-asperulis, floribus in paniculis terminalibus 
laxis, ramis inferioribus geminis, altero simplici 1—2 floro, al- 
tera trichotomo-ramoso, bracteis bracteolisque calycem stipanti- 
bus minutissimis lineari-subulatis, calycis laciniis lanceolatis subu- 
lato-acuminatis coloratis trinerviis, corolla calyce 2—3plo longiore 
pubescenti-tomentosa, laciniis labii inferioris lateralibus angustiori- 
bus incurvis, antherarum loculis in connectivo triangulari divari- 
catis superne convergentibus, altero demissiore subcalcarato. 

Folia cum petiolo 44 pollicari 7—8 pol. longæ&, 3 poll, lata; 
rami costales 8—Yni.  Internodia 2—3 poll.; panicula 7 poll, 
calyces 4 poll., corolla 46 lin., capsula glabra 7—8 lin. longa. 

I Mexico ved Mirador og Colipa med Blomst og Frugt i Mai 
(Liebmann). 


Drejer, a,.N…ab; E. 


Character emendatus.  Calyx subcampanulatus,  chartaceo- 
herbaceus, ad medium usque quinquefidus, laciniis æqualibus vel 
superiore paulo angustiore. Corolla infundibuliformi- tubulosa, 
subringens, tubo brevi intus superne sericea, fauce longa sensim 
paulo ampliata, limbi longi labio superiore angusto concavo apice 


emarginato, labio inferiore lato ad medium v. usque ad basin 


42 2 


quinquepartito, laciniis ægqualibus obtusis.  Stamina duo tubi 
apici inserta incurva, fauci ad medium usque adnata, dein libera, 
ad limbi apicem attingentia. Antheræ biloculares, loculis linea- 
ribus ægqualibus parallelis muticis basi apiceque liberis medio 
conjunctis 1 a basi affixis. Stylus longus, stigma incrassatum,y 
bifidum, lobis acuminatis arcte conniventibus.  Capsulæ subcla- 
vatæ unguis compressus subcavus loculos a basi ad medium 
dispermos longitudine æquans; dissepimento superne incompleto. 
Semina ovato-subrotunda, discoidea, subglabra, basi truncata, 
angulo rapheos prominulo, -— Frutices virgato-ramosæ floribus 
speciosis spicatis bracteis bracteolisque suffultis. 

Drejera virgata Ord., fruticosa subglabra; caule lignose erecto 
tereti verruculoso- virgato-ramoso, ramis gracilibus elongatis ad- 
rectis pube brevissima densa canescentibus, foliis breve-petiolatis 
cordato - ovatis acuminatis acumine obtuso margine revolutis basi 
truncatis vel subcordatis, supra subtilissime verruculosis subtus 
costis ramisque pilis brevibus adspersis et ad axillas ramorum 
hirsutis, spicis pedunculatis terminalibus densis inferne foliaceo- 
bracteatis, spicis ex cymulis oppositis 3—dfloris in verticillos 
confluentibus compositis, bracteis inferioribus foliis similibus sed 
minoribus, superioribus sensim minoribus, lanceolatis calyces sub- 
æquantibus, æracteolis lineari-subulatis calyce fere duplo brevi- 
oribus, calycis punctulati laciniis margine pubescenti-scabriuscu- 
lis, corollæ rubræ extus puberulæ labio superiore apice emargi- 
nato, inferiore usque ad basin tripartito, laciniis lanceolatis obtusis. 

Folia cum petiolo bilineari 44 poll. longa, 9 lin. lata; rami 
costales 3ni. Spice cum pedunculo 11—2 pollicari 31 —4 poll, 
longæ; ad basin pedunculi spice duæ multo minores subcapitatæ 
sæpe adjectæ. Calyces. 4 lin., corollæ 44 lin. longæ. 

Prof. Liebmann fandt den i OQajaca Dalen ved Ocotlan og 
Ejutla med Blomst og Frugt i October. 

Rhytiglossa Ord. 

Rhytiglossa N, ab E., ex parte. 


Calyx quadripartitus, laciniis æqualibus, vel quinquepartitus, 


43 


lacinia superiore minore saltemve angustiore, sæpe minutissima. 
- Corolla tenera bilabiata, tubo fauceque brevibus, limbi mediocris 
labio superiore angustiore subfornicato, inferiore dilatato convexo 
trifido, palato venoso-reticulato, Stamina duo apici tubi inserta, 
filamentis rectis vel apice curvatis, antherarum loculis in aliis 
parallelis vel contiguis (connectivo rectangulari angustiore) vel 
discretis "(connectivo lalo medio constricto) in  aliis basi diver- 
gentibus (connectivo triangulari), altero semper demissiore minore, 
Stylus rectus vel apice curvatus; stigma bilabiatum, labio infe- 
riore multo breviore, Capsulæ ungvis compressus loculis duplo 
brevior vel subæquans; loculi vel medio constricti vel valde com- 
pressi, a basi ad medium dispermi, dissepimento completo vel 
superne evanescente. — Spicæ axillares vel terminales.  Bracteæ 
vel latæ et imbricalæ, vel parvæ bracteolis similes.  Bracteolæ 
plerisque calycis laciniis subsimiles. 

ITvad jeg ovenfor har bemærket om Slægterne Dipteracanthus 
og Barleria gjelder ogsaa om Rhytiglossa. Nees v. Esenbeck 
har heller ikke her lagt tilbårlig Vægt paa de væsentlige For- 
skjelligheder i Blomstens og Frugtens Bygning, som findes hos 
de mange af ham til denne Slægt henfårte Arter. Efter den 
Begrændsning af Slægten, som jeg her skal foreslaae, vil saale- 
des alle de capske Arter være at udsondre og henfåre til en 
egen Slægt, som adskiller sig fra Rhytiglossa saavel ved Kro- 
nens Form, idet Læberne ere meget store og omtrent lige brede, 
som ved Ståvknappene, der have et langt traadformigt Knap- 


baand, og ved Kapselen, hvis Rum ere eenfråede%) Ligeledes 


”) Isoglossa Ørd Tab. 5 f. 27. 

Calyx guinquepartitus, laciniis æqualibus. Corolla bilabiata, tubo 
fauceque brevissimis, labiis maximis subæqualibus, superiore subforni- 
cato bifidø, inferiore plano breviter trifido, palato venoso-reticulato ru- 
goso. Stamina duo apici tubi inserta. Antherarum loculi ovales, in 
connectivo filiformi valde discreti, obliqui, paralleli.  Capsula ob- 
longa breve-unguiculata; loculi, juxta basin monospermi, retinaculis 
brevibus validis obtusis. -—— Spicæ breves, ovales, in aliis subsecundæ, 
axillares vel terminales.  Bracteæ bracteolæque parvæ. — Rhytiglossa 
ciliata et ceteræ species capenses huc pertinent, 


44 


ville flere af de amerikanske Arter, som især ere meget afvigende 
i Kronens Form, være at henfåre til to egne Slægter (Chilogloøssa 
» og Siphonoglossa), af hvilke i det Fålgende Beskrivelser med- 
deles. Men endog efter denne Begrændsning af Slægten Rhyti- 
glossa vil det være nådvendigt at henfåre de herunder hørende 
Arter til to Underslægter, af hvilke den ene (Psiloglossa), har 
någne Ståvknappe og meget smaa Blomsterblade, meédens den 
anden (Strobiloglossa) har en Række fine Bårster paa Ryggen af 
den åverste Ståvknap og store taglagte Blomsterblade, der give 
disse Planter et eiendommeligt Habitus, 

Subgenus 4. . Psiloglossa Ord. (Tab. 5 f. 37). Antherarum 
loculus superior dorso nudus. Bracteæ parvæ bracteolis - similes. 

R. (Psiloglossa) Anagallis (N. ab E. in Endl., et Mart. fl. 
bras. fasc. 7. 119) DC. Prod. 44. 337. 

I Mexico paa Cordilleren i Dp. Vera Cruz i en Håide af 
3000 Fod (Galeotti), paa sumpige Enge ved Mirador (Linden). 

R. (Psiloglossa?) nana (N. ab E. Il. c. 346). 

. I Mexico ved San Sebastian (Ehrenberg). 

R. (Psiloglossa) Lindeniana (N. ab E. I. c. 349). 

Paa Klipper ved Floden Teapa i Tabasco (Linden). 

R. (Psiloglossa) breviflora (N. ab E. 1. c. 352). 

Ved Chiapas (Linden). 

R. (Psiloglossa) caracasana (N. ab E. 1. c. 352). 

I Mexico (Mairet). 

R. (Psiloglossa) pectoralis (N. ab E. in Endl. et Mart, fl. 
bras. fasc. 7. 128). 

I Mexico (Hænke), ved Mirador med Blomst i Februar. 

R. (Psiloglossa) latifolia (N. ab E. 1. c. 353). 

I Skove ved Teapa i Tabasco (Linden). 

R. (Psiloglossa) polygonoides (N. ab E. 1. c. 353) var. $£. 

I Mexico (Ehrenberg). 

R. (Psiloglossa) acuminata (N. ab E, Il. c, 354). 

Ved Floden Teapa i Tabasco (Linden). 

R. (Psiloglossa) ovatifolia Ord. (Tab. 5f.37), caule e basi sublig- 


ER 
45 


noso adscendente erecto teretisuperne quadrangulari di-trichotomo- 


SNE …— . . . , 
” ramoso viridi subtilissime punctulato lineis quatuor, uno pubescente 


tribus glabris, notato, foliis brevissime petiolatis elongato-ovatis 
apice attenuatis acumine obtuso basi rotundatis; utrinque setulis 
appressis subinnatis densis obtectis et pilis raris adspersis, supra 
obscure , viridibus subtus pallidioribus subtilissime puberulis, 
spicis axillaribus terminalibusque pubescentibus foliis duplo lon- 
gioribus, floribus solitariis oppositis distantibus, calycis quadri- 
partiti laciniis et bracteis calyce duplo brevioribus subulatis, 
bracteolis paulo minoribus antherarum loculis in connectivo trian- 
gulari basi divergentibus subægqualibus. 

Caules 1—2 pedales. Folia cum petiolo 1—2 lineari 2 poll. 
longa, 410 lin. lata, margine subreflexo. Rami costales 5—6ni. 
Spice 3—4 poll. longæ; distantia -inter flores calycis lacinias 
æquans.  Corollæ,.…speciminibus omnibus jam defloratis, ad de- 
scriptionem exactiorem non sufficiunt.  Capsula lanceolata, acu- 
minata, glabra, 4 lin, longa. — Å R. androsæmifolia, cui simillima 
est, differt foliis minus ovalibus, basi latioribus rotundatis apicem 
versus angustioribus et sic magis ovatis. 

I Mexico ved Colipa og Potrero de Cazadero næsten af- 
blomstret i Marts og April (Liebmann). 

Til denne Underslægt høre desuden: R. læta, oblonga, hu- 
milis, pedunculosa, obtusifolia, lævilingvis, sarmentosa, repens. 

Subgenus 2. Strobiloglossa Ord. (Tab. 5 f. 28) Antherarum 
loculus superior dorso ciliatus. Bracteæ latæ, imbricatæ. 

R. (Strobiloglossa) meæxicana Ord., herbacea, caulibus" pluri- 
bus e basi repente adscendentibus tetragonis lineis duabus pube-= 


scentibus e foliorum angulis decurrentibus notatis, foliis petiolatis 


ovatis vel elongato-ovatis oblongisve apice leviter attenuatis vel 


breve-acuminatis acumine obtuso basi cuneato-attenuatis vel acu- 
tis, læte viridibus utrinque setulis appressis subinnaltlis densis 
tectis pilisque adspersis subhirsutis subinde glabriusculis, spicis 
elongatis densis terminalibus solitariis binis ternisve (lateralibus 


multo brevioribus), subinde axillaribus abbreviatis, bracteis ellip- 


46 


ticis vel oblongis bracteolisque linearibus v. lineari- lanceolatis 
hirsutis, calycis quinquepartiti laciniis linearibus pubescenti-cilia- 
tis superiore multo minore setaceo, corollæ tubo paulo supra 
basin constricto subgenuflexo, antherarum loculo superiore bila- - 
teraliter ciliato, stylo inferne pubescente nec apice curvato, stig- 
matis lobo superiore multo longiore cylindrico, retinaculis acu- 
minatis. 

Caules pedales,  Internodia inferiora 3— 414 poll. longa. 
Folia cum petiolo pollicari 5 poll. longa; rami costales 6ni. Brac- 
teæ 4 lin, longæ, 2 lin. latæ; "bracteolæ paulo breviores.  Calycis 
lacinie 2—21 lin., capsula puberula 3% lin. longa. — Affinis R. 
cayennensi, a qua differt: petiolis longioribus, foliis inferne latiori- 
bus et subhirsutis, bracteis latioribus pilisque longioribus tectis. 

Prof. Liebmann fandt den ved Hac, de Jovo i Dp. Vera 
Cruz med Blomst og Frugt i Mai. 

R. (Strobiloglossa) Candelariæ Ord., herbacea, caule a basi 
trichotomo-ramoso adscendente tereti pubescente superne sub- 
hirsuto, foliis breve-petiolatis ovali-ovatove oblongis apice obtusis. 
basi acutis -vel cuneatis subcrenulatis utrinque pubescenti-hirsutis 
subtus pallidioribus, spicis elongatis densis terminalibus solita- 
riis vel subgeminis, altero multo breviore, bracteis submembrana- 
ceis nitidis ovalibus mucronulatis subreticulatis bracteolisque ob- 
longo-lanceolatis vel lanceolatis birto-ciliatis, calycis quinquepartiti 
laciniis setaceis ciliatis, superiore tmulto minore, corollæ tubo 
recto nec constricto, åntherarum loculo superiore unilateraliter 
(latere' exteriore) ciliato, stylo a basi ultra medium pubescente 
apice curvato, stigmatis lobis arcte conniventibus, superiore lon- 
giore subclavato, retinaculis truncatis. 

Caules 1—41 pedes longi. Folia cum petiolo bilineari 44 
poll. longa, 8 lin, lata. Rami costales 4£4—5dni. Capsula 3 lin. 
longa, viridis, puberula. 

Jeg fandt den imellem Cartago og Candelaria i Costa-Rica i 
skyggefulde Skove paa en Høide af 6—7000 Fod med Blomst 


og Frugt i Februar. 


47 


R. (Strobiloglossa) microphylla Ord., herbacea, caule gracili 
adscendente a basi di-trichotomo-ramoso tereti superne quadran- 
gulari puberulo, foliis parvis breve-petiolatis oblongis ovatove- 
oblongis acutis acumine obtuso basi acutiusculis, supra ob- 
scure viridibus pilis sparsis brevibus appressis subhirsutis, 
subtus pallidioribus pube brevi densa tectis, spicis densis abbre- 
viatis- solitariis terminalibus, bracteis oblongis bracteolisque line- 
aribus ciliatis, calycis laciniis setaceis, - superiore multo minore, 
corollæ tubo recto nec constricto, antherarum loculis valde di- 
stantibus, superiore dorso unilateraliter (latere exteriore) ciliato, 
stylo basi dense pubescente apice curvato, stigmatis lobis arcte 
conniventibus, superiore longiore subclavato. 

Ab antecedente, cui similis est, differt: caule minore et gra- 
ciliore, foliis minoribus, 1 —4 poll, longis, et angustioribus, brac- 
teis multo angustioribus, stylo tantum basi pubescenti, loculis 
antherarum magis distantibus.  Capsula ignota. 

Voxer paa samme Sted som den foregaaende. ' 

Til denne Underslægt hårer ogsaa R. Poeppigiana, R. viri- 


diflora, R. cajennensis, R. Ruiziana 0, fl. a. 


Siphonoglossa Ord. Tab. 5 f. 34—35. 


Rhytiglossæ spec. N. ab E. 

Calyx quadripartitus, laciniis æqualibus subulatis. Corolla 
tubulosa subbilabiata, tubo tenui longissimo, fauce limboque bre- 
vibus, labio superiore angusto indiviso acuminato et subfornicato 
vel rotundato rectiusculo, inferiore lato trifido, laciniis æqualibus 
obtusis, palato venoso, Stamina duo brevia tubi apici inserta, 
filamentis rectis, antherarum loculis in connectivo subrhombeo 
paulo distantibus' parallelis vel basi subdivergentibus juxta basin 
affixis, altero fere duplo minore et paulo demissiore. Stigma 
clavatum, bilobum, lobis arcte conniventibus, superiore majore. 
Capsula lanceolata acuminata, ungue løngo compresso loculos 


dispermos æquante vel breviore, dissepimento completo. — Flo- 


48 


— 


res axillares, solitarii, oppositi. Bracteæ nullæ. Bracteolæ pbarvæ, 
subulatæ. i 

Denne Slægt adskiller sig fra Rhytiglossa og Chiloglossa 
fornemmelig ved Kronens meget lange tynde Rår, ved Ståvknap- 
penes Form og ved enkelte Blomster i Bladhjårnerne. 

Siphonoglossa ramosa Ord., suffruticosa, caule humili a basi 
lignoso-nodoso ramosissimo tereti hirsutiusculo, ramis adrectis, 
inferioribus subinde humifusis, superne canescenti - villosis; foliis 
parvis brevissime petiolatis ovatis vel subcordato-ovatis apice 
acutiusculis, acumine obtuso, subcrenulatis basi truncatis subcor- 
datisve, supra obscure viridibus hirto-pubescentibus punctis sub- 
tilissimis elevatis asperulis, subtus subcanescentibus hispidulo- 
tomentosis; floribus axillaribus solitariis subsessilibus, subinde 
subspicatis, calycis laciniis subulatis bracteolisque calyce duplo 
brevioribus hirtulis, corolle puberulæ tubo "'tenuissimo calyce 
5—6plo longiore, labio superiore angusto acuminato subfornicato, 
inferiore lato plano trifido, laciniis æqualibus, antherarum loculis 
in connectivo angusto paårum distantibus parallelis , inferiore fere 
duplo breviore, capsula oblonga, puberula, medio paulo constricta, 
longe acuminata, ungue loculis duplo breviore. 

Truncus radicis brevis in ramos fasciculatos longissimos, 
5—9 poll. longos, solutus. Caules 4—5 poll. longi.  Folia 
semipollicaria. Corolla 40 lin., capsula 4 lin, longa. 

Ved Sta Lucia i Provindsen Tehuacan med Blomst og Frugt 
i Februar (Liebmann). i 

Til denne Slægt hårer ogsaa Rhytiglossa sessilis (N. ab E. 
DCiProd, 441345): 


Chiloglossa Ord. Tab. 5 f. 29. 


Calyx quinquepartitus, laciniis linearibus æqualibus vel su- 
periore paulo minore. Corolla bilabiata, tubo brevissimo intus 
maculis duabus sericeis ab insertione slaminum decurrentibus 
instructo, labiis maximis, superiore oblongo concavo emarginalo, 


inferiore rectangulari plano apice trifido, palato reticulato-venoso, 


49 


Stamina duo longa tubi apici inserta,. antherarum loculis ovalibus 
in connectivo lato medio constricto discretis parallelis subtrans- 
versis.  Stigma bilobum , lobis semiglobosis.  Capsula — —. 
Spicæ subsecundæ in paniculas terminales subinde axillares dispo- 


sitæ. Bracteæ et bracteolæ subulatæ calyce breviores. 


Chiloglossa glabra Ord. fruticosa glabra, caule tereti erecto 
trichotomo-ramoso lineis duabus pubescentibus notato,  foliis breve- 
petiolatis oblongis apice et basi leviter attenuatis, acumine obtuso 
vel acutiusculo, repando-crenatis, panicula pedunculata terminali 
laxa trichotomo-ramosa brevissime glanduloso-puberula, "bracteis 
bracteolisque ægqualibus subulatis calyce 2— 3plo brevioribus, 
calycis laciniis linearibus, superiore ceteris fere duplo breviore. 

Caules bipedales. Folia cum petiolo trilineari 34 poll. longa, 
El poll. lata. Corollæ in speciminibus meis ad descriptionem non 
sufficiunt. Capsula ignota. 

Jeg fandt den mellem Cartago og Candelaria i skyggefulde 
Skove paa en Håide af 5000' i begyndende Blomstring i Februar. 


Leptostachya-N. ab E. 
z Leptostachya comata (N. ab E. DC. Prod. 44. 3941). Ju- 
sticia comata Swartz. 


Imellem Cartago og Candelaria i Costa-Rica med Blomst og 
Frugt i Februar. 


Sarotheca N. ab E. 


Sarotheca salviæflora (N. ab E. I. c. 382).  Justicia salviæ- 
- flora Kunth. 


Dyrkes i Haver i Mexico (Humboldt). 


Sarotheca? rostrata (N. ab E. I. c. 383). Justicia rostrata 
Bertol. florul. guatimal. 


Ved Esquintla i Guatimala (Velasquez). 


50 


Beloperone N. ab E. 


Beloperone comosa (N. ab E. 1. c. 416). | 

I Mexico ved Tampico de Tamaulipas (Berlandier), vgd Pa- 
pantla (Schiede), ved Hacienda de Guadalupe, Rio Grande (Ehren- 
berg), paa Cordilleren i en Håide af 6000" (Galeotti), Papantla 
med Blomst og Frugt i Mai og Juni (Liebmann). | 


Beloperone fimbriata (N. ab E. 1. c. 416). 
I skyggefulde Skove ved Floden Teapa i Tabasco. 


»… Beloperonides Ord. Tab. 5. f. 36. 


Calyx profunde quinquepartitus, laciniis æqualibus lanceola- 
tis. Corolla bilabiata, tubo longo tenui intus sericeo-pubescente 
in faucem longam sensim. ampliato, labio superiore angustiore 
concavo intus membranis duabus,. styli apicem includentibus, 
longitudinaliter aucto, inferiore plano apice dilatato trifido, palato 
venoso. Stamina duo tubi apici inserta fere ad rictum usque 
fauci adnata, longitudine labii inferioris.,  Antheræ biloculares, 
loculi in connectivo securiformi discreti, superior fere transversa- 
lis, inferior verticalis, basi calcaratus. Stigma globosum, -sub- 
bilobum, Ovarium basi annulo lato cinctum,  Capsula ignota. — 
Frutex erectus elegans, floribus "speciosis ad apices ramorum 
paucis fasciculalis subspicatis. Bracteæ et bracteolæ foliaceæ, 
spathulatæ. 

Denne Slægt staaer nærmest Beloperone og Simonisia, men 
adskiller sig fra begge baade ved Kronens. og Ståvknappenes 


Form som og ved Blomsterstanden. 


Beloperonides macrantha Ord. Caule erecto tereti glabro ob- 
scure viridi lineis duabus puberulis notato trichotomo-ramoso, 
ramis gracilibus superne angulatis, foliis lanceolato-ellipticis ob- 
tusis apicem versus crenulatis basi in petiolum mediocrem atte- 
nuatis glabris utrinque setulis subtilissimis'adpressis, subtus etiam 
innatis, sub lente conspicuis dense tectis, supra obscure viridibus 


subtus pallidioribus , costa glabra ad latera puberula, ramis co- 


2 
GOT EEN I re. 


54 


sstalibus quinis, floribus sessilibus terminalibus 2—4nis fascicu- 
latis v. subspicatis, calycis laciniis lanceolatis acuminatis glabris, 
corollæ extus puberulæ tubo fauceque et labiis fere ægquilongis, 
labio superiore apice bidentulo, inferiore paulo breviore, laciniis 
æqualibus apice barbulatis, bracteis spathulatis calyce duplo lon- 
gioribus, bracteolis paulo brevioribus subspathulato-linearibus. 

Folia cum petiolo semipollicari 3 poll. longa, 8 lin. lata. 
Calycis laciniæ 4 lin., corolla 2 poll. 3 lin,, bracteæ 8 lin., 
bracteolæ 7 lin. longæ. 

Prof. Liebmann fandt den ved Trapiche de la Conception i 


Dp. Qajaca med Blomst i December. 


Chaetothylopsis Ord. Tab. 3 f. 5—9. 


Calyx profunde quadripartitus, laciniis æqualibus ratione co- 
rollæ longissimis linearibus strictis setaceo- atlenuatis. Corolla 
tubulosa, breve-bilabiala, labio superiore angusto indiviso, in- 
feriore lato quadrifido, laciniis ægqualibus. Stamina duo tubo 
faucique fere usque ad rictum adnata dein brevi spatio libera. 
Antheræ biloculares, loculis ovalibus in connectivo elongato-sub- 
securiformi valde discretis obliquis; superiore basi mucronulato, 
" inferiore minutissimo calcarato. Stigma subclavatum, bilobum, 
lobo inferiore multo breviore.  Capsula membranacea, oblonga; 
ungue brevi solido, loculis dispermis, retinaculis basi et medio 
dissepimento adnatis tenuibus valde curvatis apice bidentulis. — 
Suffrutex humilis floribus parvis terminalibus fasciculatis. Bracteæ 
” et braeteolæ subulatæ. 

Denne Slægt staaer midt imellem Simonisia.og Chætothylax. 

Chaetothylopsis micrantha Ord., caule sublignoso erecto sub- 
tetragono sulcato subflexuoso ramoso, ramis juvenilibus sublo- 
mentoso-pubescentibus,  foliis brevissime petiolatis rigidiusculis 
ovalibus vel ovatis basi et apice acutiusculis, supra glabris se- 
tulis subtilissimis sub epidermide relictis lineolatis subtus pube- 
scenti-scabris, floribus ad apices ramorum capitatim congestis, 
bracteis bracteolisque- subæqualibus subulatis calyce brevioribus 

47 


og 
calycisque laciniis apice curvatis subglanduloso-puberulis hirto- 
ciliatis, corolla calyce duplo breviore extus subtomentoso - pube- 
rula, labio superiore nudo, inferiore ciliato. 
Caules 1—1 pedales. Folia 4 poll. 3 lin. longa, 8 lin. 
lata.  Petiolus vix lineam longus.  Calycis laciniæ 44 lin., cap- 
sula 3 lin. longa. 
- Jeg fandt den i Savanner i Provindsen Segovia -med Blomst 


og Frugt i Januar. 


Adhatoda N. ab E, 


Adhatoda Tweediana var. angustifolia (N. ab E. 1. c. 395). 
Ved Panama (Tweedie), ; ; 
Adhatoda dipteracantha (N. ab E. I. c. 396). 

Ved Tampico de Tamaulipas (Berlandier). 

” fahatodd candicans (N. ab E. Il. c. 346). 

Paa Cordilleren ved Oaxaca i en Håide af 5000 Fod (Ga- 
leotti), ved Tehuacan med Blomst og Frugt i December (Lieb- 
mann). 

Adhatoda furcata-var. « (N. ab E. I. c. 398). 

I Mexico ved Tehuantepec (Andrieux), i Skove i Nærheden 
af det Stille Hav i Dp. OQajaca (Galeotti). - 

Adhatoda furcata var. 8 (N. ab E. 1. c. 398). 

I Mexico (Humboldt). 

Adhatoda pacifica Ord., herbacea, caule erecto tereti pube 
brevissima glaucescente, foliis breve -petiolatis elliptico - oblongis 
utrinque attenuatis acumine obtuso, glabris vel setulis subtilissi- 
mis adpressis lineolato-asperulis, spicis oppositis axillaribus ses- 
silibus subcapitatis et in terminalem t(hyrsoideam confluentibus, 
bracteis bracteolisque subæqualibus linecaribus obtusis pubescenti- 
bus hispidulo-ciliatis calyce paulo longioribus, calycis laciniis 
lanceolatis membranaceo-marginatis setaceo-acuminatis pubescenti- 
scabriusculis. 

Caules pedales ramosi, rami supra genicula constricti.  Folia 


cum petiolo 3 lineari 4 poll. longa, 44 poll. lata. Bracteæ brac- 


53 

teolæque 7—8 lin., calycis lacinie 4—5å lin. longæ. Corolla 
deest. Capsula semipollicem longa, puberula. — Affinis A., car- 
thagenensi, a qua differt inprimis foliorum forma et calycis laci- 
niis margine membranaceis. 

Ved Kystlerne af det Stille Hav i Nærheden af Havnen Sta 
Cruz med Frugt i October (Liebmann). 

Adhatoda carthagenensis var. « (N. ab E. Il. c. 403). 

I Mexico (Hænke). 

Adhatoda carthagenensis var. 8 (N. ab E, I. c. 403). 

Ved Guatimala (Skinner). 

Adhatoda carthagenensis var. 8" (N. ab E. I. c. 403). 

I Centralamerika ved Fonseca (Sinclair). 

Adhatoda Velasquii (N. ab E. 1.-c. 409). 

"TI Guatimala (Velasquez). 


Eranthemeæ. 
ÅAÅnisacanthus- N. ab E. 


Anisacanthus virgularis (N. ab E, 1. c. 415).  Justicia vir- 
gularis Salisb, — J. coccinea Cav. ic. 2 t. 199. — J. quadrifida 
Vahl. — J. superba hort. 

Denne Art har en stor Udbredning paa de golde Sletter i 
det Indre af Mexico: OQajaca, Zimapan (Allaman, Galeotti), Ha- 
cienda de Verodi (Ehrenberg), Sierra S. Pedro. Nolasco, Talea 
(Jirgensen). ; 

ÅAnisacanthus pumilus (N. ab E. I. c. 445). 

Er fårst funden af Jurgensen i Mexico, hvor den synes at 
have en stor Udbredning i det indre Høiland, Prof, Liebmann 
fandt den saaledes paa Cumbre de Aculzingo (c. 8000') og ved | 
Tehuacan, hvor den voxer sammen med. Cacteer, Agaver og 
Yuccaer paa de tørre Porphyr- og Kalkbjerge; ligeledes ved 
Achapulco; fra alle tre Localiteter med Blomst og Frugt i De- 


cember. 


54: 
Eranthemum Linn. 


Eranthemum alatum (N. ab E. 1. c. 450). 

Ved Tlacolula i Mexico (Ehrenberg). 

Eranthemum hispidulum (N. ab E. 1. c. 450). 

I Skove i Nærheden af Vera Cruz (Galeotti). 

Eranthemum cuspidatum (N. ab E. in Benth. pl. Hartweg. 
148) DC. Prod. 44, 454. på 

I skyggefulde Skove i Mexico og den nordlige Deel af Cen- 
tralamerika : Jalapa (Schiede), Aguas Santas i Nærheden af Mi- 
rador med Blomst i August (Liebmann). Jeg fandt den paa 
Bjerget Pantasmo i Segovia (c. 4000”) med Frugt i Januar. 

Subgenus. Siphoneranthemum Ord. — Corollæ tubus tenuis 
longus, fauce brevi ampliata.  Antheræ subsessiles inclusæ. 
Stigma bilamellatum, subexsertum. Flores axillares fasciculati, 

E. (Siphoneranthemum) fasciculatum. Ord. , herbaceum, caule 
erecto gracili teretiusculo tomentoso, foliis ovali-oblongis acutis 
basi in petiolum brevem cuneato-attenuatis pubescentibus, supe- 
rioribus basi acutis subsessilibus, floribus axillaribus fasciculatis, 
calycis laciniis linearibus glanduloso-pubescentibus, corollæ tubo 
tenui longo, fauce parum ampliata brevi, limbi magni laciniis 
æqualibus patentibus ovali-oblongis obtusis, antheris subsessili- 
bus inclusis, 

Pars caulis speciminis unici, quod adest, 9 poll. longa. 
Internodia inferiora 4 poll, longa ad genicula compresso-tetra- 
gona, lateribus latioribus excavatis.  Folia cum petiolo Å4lineari 
34 poll. longåa. Fasciculi 3—Aflori.  Bracteæ bracteolæque mi- 
nutissimæ, subulatæ,  Calycis lacinie 3—4 lin., corolla 10—412 
lin. longa.  Antherarum loculi ad 4 ab apice liberi, Stamino- 
dia subulata. | 

Ved Mirador med Blomst i April (Liebmann). 


Chileranthemum Ørd. Tab. 3 f. 30—33. 
Calyx profunde quinquepartitus, laciniis linearibus æqualibus. 


Corolla subbilabiata, tubo brevi, fauce intus villosula, labio su- 


55 


periore angustiore bifido, inferiore lato tripartito, Stamina duo 


fertilia apici tubi inserta, duo sterilia brevissima.  Antherarum 
i loculi medio connectivo lineari discreti basi apiceque liberi subæ- 
quales, parallelæ. Stylus apice curvatus nec incrassatus.  Ova- 
—… rium basi annulo cinctum.  Capsula clavata longe unguiculata, 
ungve et loculis dispermis ægquilongis, dissepimento -completo. — 
Flores in pedunculis axillaribus trichotomis,: Bracteæ et bracteolæ 


subulatæ. 


Chileranthemum trifidum Ord. fruticosum glabrum, caule lig- 
"noso tereti glabro ramoso, ramis gracilibus subtilissime puberulis 
dense foliosis, foliis brevissime pedicellatis oblongis apice acu- 
minatis, acumine obtuso mucronulato, subcrenulatis basi acutis 
obscure viridibus (in siccis nigrescentibus) glabris ad costas le 
vissime puberulis, pedunculis axillaribus trichotomis v. bis, tri- 
chotomis folio brevioribus , pedicellis calycis laciniis glabriusculis 
paulo brevioribus, corollæ glabræ tubo labiis breviore, labii su- 
perioris erecti laciniis angustis obtusis, inferioris patentis multo 
latioribus rotundatis, staminodiis subclavatis barbulatis. 

Folia cum petiolo 1—2 lin. longo 24 poll.-longa, 4 poll. 
lata. Rami costales 5—6ni.  Calycis laciniæ c. 3 lin,, corollæ 
…tubo 24, labiis 4 lin., capsula 8 lin, longa. 

Ved Mecapalco i Dp. Vera Cruz med Blomst og Frugt i 
Juni (Liebmann). 


Dicliptereæ. 
Blechum Browne. 


Subgenus.  Eublechum. — Calyx profunde quinquepartitus, 


regularis. Bracteæ subrotundo- ovatæ. 


i B. (Eublechum) Linnæi (N. ab E. Il. c. 465). Sloane Jam, 
2. 173 t. 109.  Differt a. B., Brownii: foliis ovalibus brevius 
petiolatis bracteisque angustioribus nec setis distantibus inspersis. 

I Mexico mellem Tampico og Real del monte, ved Panama 
(Sinclair). 


56 


B. (Eublechum) Brownei (Juss. in ann. du Mus. 9. 270). 
DC. Prod. 11. 466. Ruellia Blechum Swartz. 

Henhårer til de almindeligste Ukrudsplanter i den største 
Deel af det tropiske Amerika. Prof, Liebmann fandt den ved 
Papantla, Pital ved Rio Nautla, Laguna verde og Colipa i Dp. 
VeraxCruz med Blomst og Frugt i Marts—Juni. Jeg fandt den 
1 Costa-Rica paa Bjerget Aguacate med Blomst i November. | 

B. (Eublechum) costaricense Ord., caule tereti ramoso gla- 
briusculo linea tomentosa notato -superne piloso-villoso, foliis 
elongato-ovatis apice attenuatis acumine obtuso subrepando -cre- 
natis basi in petiolum mediocrem acutatis utrinque setulis minu- 
tissimis densis adpressis lineolato-asperulis et ad costas pube- 
scenti-scabris, spicis terminalibus subcapitatis, bracteis cordato- 
ovatis acuminatis obtuse dentatis et bracteolis lauceolatis caly- 
cisque laciniis pubescentibus piloso-ciliatis, corollæ puberulæ 
laciniis suborbiculatis dense reticulatis. . 

Caules 1—2 pedales.  Folia cum petiolo semipollicari 44 
poll. longa, 41 poll, Æ lin. lata. — A B. Brownei abunde differt 
foliis apice multo magis attenuatis et bracteis dentatis. 

Paa Bjerget Aguacate i Costa-Rica med Blomst i November, 

B. (Eublechum) grandiflorum Ord., suffruticosum glabrum, 
caule tereti ramoso subflexuoso, foliis longe-petiolatis oblongo- 
ellipticis basi et apice fere æqualiter acutatis acumine obtuso 
utrinque setulis subtilissimis adpressis obtectis, spicis terminali- 
bus subcapitatis, bracteis suborbicularibus acuminatis bracteolis- 
que oblongo-lanceolatis calycisque laciniis lineari-subulatis hispido- 
ciliatis, corolla calyce 6—7plo longiore, tubo tenui fauceque in- 
flato æquilongis, limbi brevis laciniis rotundatis v. subretusis. 

Caules bipedales, Folia cum petiolo pollicari 4 poll. longa, 
14 poll. lata. Corolla 44 poll. longa. Distinctum corolla magna 
et fauce magis inflata quam in reliquis. 


Jeg fandt den paa Bjerget Pantasmo i Segovia (4000”) med 
Blomst i Januar. 


. 
i 


57 


Subgenus. Chiloblechum. — Calyx irregularis tripartitus, la- 
ciniis duabus multlo majoribus bifidis subbilabiatis, tertia minore 
indivisa, Bracteæ oblongæ. 

B. (Chiloblechum) Twedii (N. ab E. 1. c. 466). 

Ved Panama (Twedie). 

"B. (Chiloblechum) mexicanum Ord. (Tab. 3f. 1-4), totum obscure- 
viride, caule adscendente teretiusculo superne fetragono pube bre- 
vissima adpressa scabriusculo, foliis oblongis ovatove - oblongis 
rigidiusculis apice obtusis marginc integris breve-ciliolatis e basi 
obtusa in petiolum brevem acutatis, utrinque setulis subtilissimis 
adpressis lineolato-asperulis subtus glanduloso- punctatis, costis 
ramisque pubescenti-scabriusculis, fasciculis terminalibus capitatis 
4 —6floris, bracteolis oblongis bracteis duplo minoribus, calycis 
laciniis lineari - subulatis cano - sublanato -ciliatis, corolla calyce 
5—6plo longiore imprimis ad basin faucis pubescente, tubo longo 
tenui fauce subcampanulata longiore, limbi laciniis æqualibus re- 
tusis, capsula glabra 4sperma, i 

Folia cum petiolo 3lineari 2 poll. longa, vix pollicem lata, 
Calycis 3 lin., corolla 44—46 lin. longa. A B. Twedii differt: 
fasciculis terminalibus, calyce lanato-ciliato, capsula Asperma. 

I Mexico imellem Antigua og Paso de Donna Juana, ved Ha- 
cienda de SWa Barbara, mellem Morro de Boquilla og Rancho 
nuevo i Dp. Vera Cruz med Blomst og Frugt i Februar til Marts 
(Liebmann). | 


Tetramerium N. ab E, 


" Tetramerium polystachyum (N. ab E. et Benth. in bot. of the 
Sulph. 147). 

Paa Oen Tiger i Bugten Fonseca i Centralamerika (Sinclair). 

Tetramerium ovatum Ord., caule erecto ramoso subtetragono 
flavescente punctis elevatis confertissrmis asperulo bifariam to- 
mentoso, foliis petiolatis ovatis acuminatis, acumine obtuso mu- 
cronato, subintegris basi subtruncatis , supra pilis brevissimis 


appressis adspersis margineque pubescenti-scabriusculis, sublus 


« 58 


glabriusculis, ramis spiciferis inferioribus elongatis patentibus, 
” superioribus abbreviatis adscendentibus, spicis tetragonis incur- 
vis, bracteis ovali-ovatis mucronatis basi subcuneatis ånerviis 
appresse puberulis villoso-ciliatis, calycis quinquepartiti laciniis 
subulatis hirto-ciliatis, corollæ tubo superne ampliato et laciniis 
oblongis æquilongis, ovario apice pubescente. 

Folia inferiøra cum petiolo fere pollicari. 3 poll. longa, juxta 
basin 4 poll. 2 lin. lata. Rami costales 5ni. Bracteolæ lanceo= 
latæ concavæ subulato-acuminatæ hirtulæ calycem æquantes. Co- 
rolla 5 lin. longa, capsula 2—24 lin. longa, puberula, ungve 
subcavo loculos dispermos subæquante, — Affinis T. nervoso, a 
quo differt: caule robustiore, foliis basi latioribus, antherarum , 
loculis longioribus et magis approximatis , capsulæ ungve angu- 
stiore et imprimis calyce quinquepartito. 

I Mexico (Liebmann). 

Tetramerium nervosum (N. ab E. et Benth. in bot. of Sulph. 
148 t. 48) 8 angustifolium, DC, Prod. 11. 468. 

Ved Realejo (Sinclair). 

Tetramerium hispidum (N. ab E. Il. c. 468). 

I Mexico i Nærheden af Las Ajuntas ved Floden Montezuma 
(Ehrenberg), ved Vera Cruz (Linden), 

Tetramerium ovalifolium Ord., caule gracili a basi ramoso 
ramisque elongatis adscendentibus subbifariam pubescentibus, 
foliis petiolatis oblongo-ovatove-ovalibus apice obtusis submucro- 
natis basi acutis utrinque pilis brevissimis subappressis adspersis, 
spicis in caule ramisque terminalibus quadrangularibus nutanti- 
bus, bracteis arcte incumbentibus rigidiusculis ovalibus mucro- 
natis basi angustatis trinerviis Intus glabris extus subvillosis 
margine dense canescenti- villoso - ciliatis, bracteolis linearibus 
calyce multo longioribus subvilloso-ciliatis, calycis quinquepartiti 
laciniis setaceis hispidulo-ciliatis. 

Fruticulus pedalis. Folia cum petiolo pilosulo 4 lin. longo 
14 pollicaria. Rami costales 2—3ni. Bracteæ 4 lin., bracteolæ 


3 lin., calycis laciniæ 2 lin. longæ. Corollæ perfectæ desideran- 


59 


tur,  Antherarum loculi lineares,  altero paulo longiore, a basi 

fere ad medium liberi, dein connectivo angusto disereti.  Capsula 

puberula, 2 lin. longa, ungve loculis dispermis duplo breviore. 
Prof. Liebmann fandt den ved Achapulco i Dp. Puebla (60007 


næsten afblomstret i December. 


Tetramerium glandulosum Ord., totum glanduloso - villosum, 
caule erecto ramoso tereti ad genicula compresso -tetragono ra- 
misque oppositis gracilibus patentibus laxe villosis, foliis longe 
petiolatis elongato-ovatis acuminatis, acumine acuto, basi trun- 
catis breviter tomentosis-, in ramis multo minoribus oblongis v. 
oblongo-lanceololatis, spicis axillaribus  terminalibusque subsessi- 
libus abbreviatis, bracteis lineari-lanceolatis acutis, bracteolis 
paulo minoribus linearibus obtusis calyce duplo longioribus, ca- 
lycis laciniis lineari-setaceis pubescentibus, capsulæ glabræ ungve 
loculis fere duplo breviore. 

Fruticulus pedalis et- ultra; rami dense foliati. Folia cum 


petiolo 8—10 lineari 3—34 poll. longa, juxta basin pollicem lata; 


"rami costales seni. Corollæ completæ desiderantur. Antherarum 


loculi æquales, approximati, a basi fere ad medium liberi, — 
Bracteis bracteolisque subconformibus inter omnes hujus generis 
distinctissima species. 


Ved Rio de las Vueltas i Dp. Oajaca næsten afblomstret i 


December (Liebmann). 


Dicliptera Juss. 


S 1. Platystegiæ. Bracteæ involucrales orbiculares. 

Dicliptera resupinata (Juss. in ann. du Mus. 9. 268) DC. 
Prod 11. 474.  Justicia resupinata Vabl. — J. sexangulata Cav. 
ic. 3. 2 t. 203. 


I Mexico. 


Dicliptera. unguiculata (N. ab E, et Benth. in Bot. Sulph, 
1419) DC. Prod. 11. 477. 
Jeg fandt den ved Cartago i Costa-Rica (5000). 


60 


S 2. Sphenostegiæ. Bracteæ involucrales basi plus minus 


cuneatæ. 


Dicliptera sexangularis (Juss. in ann, du Mus. 9. 269) DC. 
Prod.- 11, 479. 
Ved Vera Cruz. 


Dicliptera trifurca Ord,, herbacea, subglabra, caule erecto 
ramoso subsexangulari, foliis longe petiolatis ovali - ellipticis acu- 
minatis, acumine acuto, basi acutis supra obscure viridibus sparse 
pilosis margine scabriusculis subtus pallidioribus setulis adpressis 
lineolatis, pedunculis axillaribus folio duplo brevioribus, apice 
compressis - trifidis, capitulis ternis brevissime pedunculatis vel 
subsessilibus subunifloris, foliis floralibus petiolatis foliis sub- 
similibus, superioribus minutissimis lineari-lanceolatis, bracteis 
communibus rectangulari- linearibus apice obtusis, altero paulo 
minore, involucro proprio diphyllo, foliolis submembranaceis ob- 
longis acuminatis concavis bracteam minorem æquantibus , adjec- 
tis squamulis duabus (alterius floris rudimento), calycis ultra 
medium quinquefidi subtomentosi laciniis lanceolatis acuminatis, 
corollæ tomentosæ labio superiore-latiore trifido, laciniis obtusis, 
lateralibus paulo angustioribus, inferiore integro, filamentis planis 
ciliatis, antherarum loculis obovatis, 

Folia cum petiolo 4—44 pollicari, 54 poll. longa, 2 poll. 
lata. Rami costales 7-—8ni. Capsula ignota. 

Jeg fandt den i Costa-Rica mellem Cartago og Candelaria 
i Udkanten af en Skov paa 6—7000 Fods Høide med Blomst i 


Februar. 


Dicliptera multiflora (Juss. in. ann. du mus, 9. 268). DC. 
Prod. 14. 486. — Dianthera multiflora Ruiz et Pav, fl, Per. 4. 
10 t. 44 b. — Justicia multiflora Vahl, 

I Mexico ved Leon (Mendez), ved Talea, paa Sierra Pedro 
Nolasco o, fl, St. (Jurgensen). Prof. Liebmann fandt den' ved 
Mirador med Blomst fra Juli til Februar. 

S 3. Pedunculares. 


61 


Dicliptera Hænkeana (N. ab E. |. c. 187). 
I Mexico (Hænke). 

Dicliptera peduncularis (N. "ab E. 1. c. 488). 
I Mexico ved Los Banos (Ehrenberg). 


Dactylostegium N. ab E. 
Dactylostegium molle (N. ab E. 1. c. 490)? An distincta -spe- 


cies? A D. molli imprimis involucri foliolis majoribus distinctius 
mucronulatis differre videtur, 

I Mexico ved Zacuapan i Dp. Vera Cruz (Linden, Galeotti), 
paa Cordilleren ved Oaxaca paa 5—6000' (Galeotti), mellem 
Morro de Boquilla og Rancho nuevo og ved Antigua Dp. Vera 


Cruz, ved Mirador (Liebmann). 


Henrya N., ab E. 


Henrya scorpioides (N. ab E. et Benth. in bot. Sulph. 148. 
HR 49) DC. Prod. 11. 49. — Justicia scorpioides L. — Diclip- 
tera scorpioides Juss. 

I Nicaragua (Sinclair), ved Mirador (Linden). 

Henrya Barclayana (N. ab E. et Benth. meer 

Jeg fandt den i Nicaragua i tårre Krat i Nærheden Granada 


med Blomst og Frugt i December. 


Acanthaceerne ere blandt de Familier, som næsten udeluk- 
kende tilhåre de tropiske og subtropiske Lande, da de i Reglen 
ikke overskride den 30? N. og S. Br. %), og næst efter Sydame- 
rika og den dstlige Halvdeel af Indien, ere Centralamerika og det 
sydlige Mexico (mellem den 40?” og 23? N. Br.) de Lande, hvor 


disse Planter forekomme i stårst Mængde. Af samtlige c. 1550 


”) Kun i Europa gaae nogle faa Arter til 35? n, Br, 


62 


Arter tilhåre saaledes henved 500 Indien og de indiske Oer, 
medens Sydamerika tæller omtrent 550 Arter og Centralamerika 


og Mexico efter overstaaende Fortegnelse c. 470 Arter. Men 


medens det i den gamle Verden fornemmelig er Acantheerne og 
Barlerieerne, som spille den vigtigste Rolle, saa er det især Gen- 
darusseerne, som i Amerika have deres egentlige Hjem, Der viser 
sig nemlig med Hensyn til Slægternes og Arternes Fordeling i 
Centralamerika og Mexico folgende Forhold: 


Tribus.. 4. Thunbergieæ . . Å gen. — 4-spec, 


— 2. Nelsonisæ . Se Salen KØD Tues Sauer 
— 3. Hygrophileæ, .…. 4" — REREDE 
—  Å. Ruellieæ. .... He ze 
re Barleriee reg ASS 
så 0 sÅcantheæi nar] FORE "4 SERENE, 
— 7%. Aphelandreæ Å mm dt AR ER: 
— 8. Gendarussææ . . 27 — 67 — 
0," Branibemee 577 3 -= 7 EX 
— 140. Dicliptereæ ... 5 — 20 — 
— 41. Andrographideææ. 0 — UÆE 


56 gen. 167 spec. 

"Gendarusseerne udgjåre saaledes over 1 af samtlige Arter, 
medens Acantheerne og Andrographideerne ganske mangle; Aphe- 
landreerne tilhåre saa godt som udelukkende Amerika, Hygro- 
phileerne derimod den gamle Verden, medens de andre Familier 
ere mere ligeligt fordeelte mellem den dstlige og den vestlige 
Hemisphære. Acanthaceerne have et afgjort maximum i Brasilien 
(mellem den 40” og 23 s. Br.), der tæller omtrent 370 Arter; 
herfra aftage de mod Æquator, saa at der i Guiana ifålge den 
Fortegnelse, som R. Schomburgk har leveret over dette Lands 
Flora, kun findes 28 Arter, I den nordlige Hemisphære ere de 
atter i Tiltagende og have her igjen deres maximum i samme 
Afstand fra Æquator som i den sydlige Hemisphære, men de op- 
træde her kun med lidet mere end det halve Antal Arter. 


Uagtet Acanthaceerne gjennem hele den tropiske Deel af Amerika 


63 


væsenlligen have samme Charakteer, saa vil man dog ved en 
nåiagtigere Sammenligning finde, at alle de større naturlige Flo- 
rer deels have sine ejendommelige Slægter, ja undertiden Under- 
familier, deels visse Slægter, som der optræde med et overvejende 
Antal Arter og deels visse Arter, som ved Individernes Mængde 
spille en vigtig Rolle. De slyngende Mendoncier ere saaledes 
charakteristiske for Sydamerika, men mangle ganske i Mexico; 
kun en enkelt Art overskrider Landtangen ved Panama, men 
gaaer ikke over Vulkankjæden, som i Costa-Rica gjennemskjærer 
Landet fra Vest til Ost og liig en héi naturlig Skillevæg danner 
en skarp Grændse for mange Planters Udbredning.  Aphelan- 
dreerne ere baade med Hensyn til Arternes og Slægternes Mængde 
meget talrigere i Sydamerika; og Ebermaiera, Lophostachys, 
Schaueria og Leptostachya optræde i Brasilien i .et stort Antal 
Arter, medens de enten ganske mangle eller kun have en enkelt 
Repræsentant i den nordlige Hemisphære.  Homotropium, Sta- 
chyacanthus, Siphonacanthus, Stephanophysum, Ancylogyne, Gei- 
someria, Lagochilium, 'Strobilorachis, Spirostigma, Stenostephanus, 
Sebastiano-Schaueria, Harpochilus, Amphiscopia, Herpetacanthus. 
Simonisia, Penstemonacanthus tilhåre udelukkende Sydamerika x). 
Antillernes Flora er fattig paa Arter af denne Familie, men 
mangler ikke charakteristiske Former.  Antfhacanthus tilhører 
saaledes næsten udelukkende denne Flora og er meget frem- 


herskende baade ved Arternes og Individernes Mængde. Det er 


%) Acanthaceerne ere i Brasilien fordeelte paa fålgende Maade mellem de 
forskjellige Underfamilier: 


Thunbergieæ ...., 12 spec. i 
Nelsonicæ'…. 7 15 — 
Hygrophileæ. ;:… 9 — 
Ruelliee W 15….2 106 — 
Barlerieæ ...... 15 — 
Aphelandreæ .... 41 — 
Gendarussgææ ....160 — 
Eranthemeæ..... 11 — 
Dicliptereæ ..... 5 — 


374 spec. 


64 


smaa Buske, som ved deres parrede til Torne omdannede Brac- 
teer have et eiendommeligt Habitus, hvorved de minde om 
Duranta blandt Verbenaceerne og den gamle Verdens tornede 
Barlerier. Kun to Slægter ere egne for denne Flora, nemlig 
Sericospora af Eranthemeernes og Salpixantha af Aphelandreernes 
Underfamilie, =) ; 

Mexico og Centralamerika have fålgende ejendommelige 
Slægter, af Ruellieerne: Schlerocalyx, Ophthalmacanthus, Andro- 
centrum, af Gendarusseerne: Glockeria, Razisea, Hansteinia, Ho- 
lograpbis, Cyrtantherella, Cardicanthus, Beloperonides, Chæto- 
thylopsis, af Eranthemeerne Chileranthemum og af Dicliptereerne 
Henrya. Uagtet Acanthaceerne ikke håre til de Familier, som 
spille den vigtigste Rolle i disse Lande, saa have de dog paa. 
flere Steder en væsentlig Deel i at bestemme Vegetationens Cha- 
rakteer.. Jeg skal derfor i det Fålgende give en kort Fremstil- 
ling af Acanthaceernes Fordeling i de forskjellige Regioner. 

1. Den dstlige Heldning af Cordilleren fra O— 3000" i 
Mexico og 4000' i Centralamerika. Med Undtagelse af de nær- 
meste Kyststrækninger et meget fugtigt Klima; meget yppig 
Plantevæxt, især i de dybe Bjergklåfter (Baranker) med den for 
de tropiske Urskove eiendommelige Rigdom og Fylde.  Prægtige 
Skove, hvor de fremherskende Træer ere: håistammede Pal- 
mer af Slægterne Cocos og Iriartea, mægtige Figentræer, gigan- 
tiske Zapoter, Ptatanus occidentalis med sin 4100—1350"' håie, 


hvide ranke Stamme, Cautschuktræet (Castilloa elastica), Bregne- 


+) Acanthaceerne ere paa Antillerne fordelte paa fålgende Maade mellem 
de forskjellige Underfamilier: 

Nelsoniceæ .. 1 spec. 

" Hygrophileæ. 2 — 
Ruellieæe ... 8 — 
Barlerieæ. .. 2 .— 
Aphelandreæ. 4 — 
Gendarusseæ. 18 — 
Eranthemeæ. 10 — 
Dicliptereæ . 6 — 


51 spec. 


æ 


65 


træer, Bambuser, Bombaceer, Terebinthaceer 0. m. 2, Undersko- 
ven dannes fornemmelig af Piperaceer, Urticeer og smaa Palmer, 
især Chamædoreer, Stor Rigdom paa Slyngplanter af Smilax, 
Cissus, Malpighiaceæ, Asclepiadeæ, og epiphytiske Planter: Aroi= 
- deer, Bromeliaceer, Orchideer, Vegetationen har saaledes i denne 
Deel af Centralamerika og Mexico den Charakteer, som er eien- 
dommelig for Urskoven. Det viser sig nu her som ogsaa i Syd- 
amerika og Indien, at de samme klimatiske Betingelser, under 
hvilken Vegetationen antager Urskovens Charakteer, nemlig en 
over hele Aaret temmelig ligelig fordeelt stor Regnmængde i For- 
bindelse med håi Varme, ogsaa ere de gunstigste for Acantha- 
ceerne. Dette sees paa en meget idinefaldende Maade paa saa- 
danne Steder, hvor en håéi Bjergkjæde danner en skarp Grændse 
i klimatisk Henseende, saaledes at der paa den ene Side af 
samme findes et tårt og paa den anden et fugtigt Klima, hvilket 
er Tilfældet med Cordilleren i Amerika og med Ghates-Bjergene 
i Indien. Her viser det sig, at paa den ostlige Side af disse 
Bjerge, paa den regnfulde Coromandel-Kyst og i Brasiliens fug- 
tige Urskove, optræde Acanthaceerne i stårre Mængde end noget 
andet Sted paa Jorden, medens de paa den tårre Malabarkyst 
og paa Vestsiden af Amerika kun findes i ringe Mængde. Lige- 
ledes er Afrika, som i det Hele har et tårrere Klima end Asien 
og Amerika, ogsaa meget fattigere paa Former af denne Familie, 
Det er saaledes i Centralamerikas og Mexicos Urskove, som 
beklæde den største Deel af den åstlige Heldning, at Acantha- 
ceerne ikke alene forekomme i. det stårste Antal Arter, men og- 
saa opnaae den anseligste Væwt; ligeledes fremtræde de her 
under de eleganteste Former og med store Blomster, som ud- 
mærke sig ved rene og livlige Farver. De fleste Årter, som 
forekomme her, henhåre til Gendarusseerne, dernæst ere Aphe- 
landreerne og efter disse Ruellieerne, Eranthemeerne og Diclipte- 
reerne fremherskende. 


Onychacanthus speciosus, O. Berlandierianus og Trichantera 
5 


66 « 


gigantea ere anseelige Træer med en Håide af 40—50 Fod og ud- 
gjore paa flere Steder en væsenttig Bestanddeel af Skovene, +) 
Men de fleste ere Buske eller Halvbuske, som ved deres zirlige 
Væxt og ved deres Blomsterpragt henhåre til Urskovens skjon- 
neste Prydelser, Her forekomme gule, hvide og blaa Farver i 
Kronen, men den råde er dog meget fremherskende, hvilket og- 
saa gjelder med Hensyn til Urskovens Gesnéraceer og Scrophu- 
larineer. Mange herhen hårende Arter fortjene at indfåres i vore 
Drivhuse som Zirplanter,%£) Jeg skal her kun nævne Glocke- 
rierne, næsten alle Thyrsacanther, men især T. flagellum, der 
udmærker sig ved sin overordentlig lange pidskeformede Blom- 
sterstand og store Blomsterfylde, Cyrtanthererne, Sericographis 
macrophylla, Jacobinia paniculata, Beloperonides macrantha og 


Aphelandra aurantiaca. 


2. Indre'Hoiland fra 3000 til 8000". I Mexico indtage 
de indre Håisletter en meget stor Deel af Landets Overflade. 
Det er her som om selve Bjergryggen udvidede sig til store 
Plateauer, som kun ere adskilte fra hverandre ved lave, stenige 
og træfattige Bjergkjæder. I den Deel af Mexico, som her kom- 
mer under Betragtning, er der saaledes, 3 store Hoisletter eller 
høitliggende Dalbækkener: Mexicodalen (c.'70007), Tehuacandalen 
(6000) og OQajacadalen (c. 5,500). Klimaet er her tempereret 
og meget tort; Vegetationen sparsom. især stor Fattigdom paa 
træagtige Planter; forsaavidt disse findes, henhåre de fornemmelig 
til de ejendommelige bladlåse eller stive mest askegraa Former 


af Cacteer, Slægterne Yucca, Agave, Jatropha, Icica, Elaphrium 


") Det synes ikke at have været bekjendt, at der findes Acanthaceer, som 
ere store. Træer. Endog i de bedste systematiske Værker opfåres de 
kun som Urter eller Buske (DC. Prod. Vol. 11 p. 47, Endlicher Genera 
p. 696). 

%%) Cyrthanthera Pohliana er en af de faa Zirplanter af denne Familie, som 
nu jævnligen (under Navn af Justicia carnea) sees i Blomster-Boutikerne, 
hvor den tiltrækker sig Opmærksomheden ved sine Blomsters livlige råde 
Farve. 


67 


og Spondias. I Centralamerika indtage Hoiplateauerne forholds- 
mæssig en meget mindre Deel af Landet, og det er kun i den 
nordlige Deel af. Nicaragua (Provindsen Segovia) og i Honduras, 
at de tildeels have samme Charakteer som i Mexico, men i Gua- 
timala og Costa-Rica ere de omtrent af samme Beskaffenhed som 
i Sydamerika, idet de ere indesluttede af to héie parallele Bjerg- 
kjæder. Det tårre Klima og den golde Jordbund' have paa 
Mexicos Hoåislette paatrykt &Acanthaceerne ganske den samme 
Charakteer som den åvrige Vegetation. Her finde vi ikke mere 
den frodige Væxt, de saftig grånne Blade og den Blomsterpragt, 
som udmærke Urskovens Acanthaceer, men det er lave Buske eller 
Halvbuske med stive Grene og en graaliggrån Farve. Blandt 
de mest charakteristiske Former ere saaledes: Dreiera virgata, 
Adhatoda candicans, Anisacanthus virgularis og pumilus, hvilken 
sidste af Prof, Liebmaun er funden i en Håide af 8000' (paa 
Cumbre del Aculzingo), næsten alle Arter af Cryphiacanthus og 
Ophthalmacanthus, Elytraria fasciculata, E, caulescens, Nelsonia 
villosa, Calophanes capitatus, Siphonoglossa ramosa, Sericographis 
neglecta, Blechum Brownei, Tetramerium ovalifolium, T. glandu- 
losum, Dactylostegium molle. De fleste Arter tilhåre Ruellia- 
ceernes, Dicliptereernes og tildeels Nelsonieernes og Eranthe- 
meernes Tribus, medens Gendarusseerne, som ere meget frem- 
herskende paa. Ostsiden, her kun ere? svagt repræsenterede, 

3. Vestlige Heldning af Cordilleren. Mexicos Hoiland er mod 
Vest begrændset af en Række parallele Bjergkjæder med mellem- 
liggende Dale, Der er saaledes især Æ store Dale at mærke: 
Istla (c, 3000”), Mescala (c. 1510), Papagallo (c. 510”) og Pe- 
regrino (c. 350), I Centralamerika strækker Cordilleren sig me- 
get nærmere mod Vestkysten, og den vestlige Heldning er her 
steilere. Ingen Regn omtrent den halve Deel af Aaret, paa hvil- 
ken Tid de fleste Træer” miste deres Blade (Katingaskove). 
Acanthaceerne have her næsten ganske den samme Charakteer 
som i det indre Hoiland; ogsaa her spille de en meget under- 


ordnet Rolle i Sammenligning med Østkysten, Der er især 3 


68 


" 


Arter, der fortjene at udhæves som charakteristiske for denne 


Deel af Landet, nemlig Dipteracanthus Hænkei,.D. paniculatus og 
Aphelandra pectinata, der henhåre til de almindeligste Planter i 
de tårre Kratskove i Mexico, gjennem hele Centralamerika til 
Panama. Desuden forekomme her: Elytraria microstachya, Dip- 
teracanthus macrophyllus, Gymnacanthus campestris, G. humilis, 
Stemonacanthus rubricaulis, Adhatoda Tweediana, A. pacifica, A. 
furcata, Henrya Barclayana. 

Oyer 3—4000' tage Acanthaceerne meget stærkt af i Antal; 
dog forekomme endnu enkelte i en Håide af 6000' (Beloperone 
comosa, Dactylostegium molle), men Anisacanthus pumilus er 
den eneste, som stiger til 8000". 


Forklaring af Figurerne. 


Tab, III. Fig. 1—6. Elytraria microstachya Ord., 1—2 bracteæ, 3 
bracteola, 4 calycis lacinia supera, 5 lacinia infera, 6 lacinia lateralis. — Fig. 
7—8. Elytraria tridentata var. caulescens N. ab E., 7 calycis lacinia infera, 
8 lacinia supera. — Fig. 9—17. Elytraria pachystachya Ord., 9 flos, bractea 
suffultus, 10 bractea, 11 calycis lacinia supera, 12 lacinia lateralis a dorso, 
13 eadem a latere interiore, 14 eadem a latere, 15 bracteola a latere, 16 eadem 
a dorso, 17 calycis lacinia infera. — Fig. 18—19. Elytraria fasciculata N. 
ab E,, 18 flos, 19 bractea. — Fig. 20—25. Elytraria bromoides ØOrd., 20 ca- 
lycis lacinia supera, 21 lacinia infera, 22 bractea, 23 calycis lacinia lateralis, 
24 bracteola a dorso, eadem a latere. — Fig. 26—27. Elytraria frondosa N. 
ab E. 26 calycis lacinia infera, 27 lacinia supera. 


Tab. IV. Fig. 1. Pilus e centro puncti stellati oriens in superficie su- 
periore folii Mendonciæ (Engeliæ) costaricanæ ore Fig. 2. glochis e se- 
mine Nelsoniæ nummulariæfoliæ Roem. et Sch. — Fig. 3—6. Nelsonia vil- 
losa Ord., 3 bractea, 4 calycis lacinia supera, 5 lacinia infera , 6 lacinia la- 
teralis cum pedicello villo longo tecto. — Fig. 7—10. Nelsonia canescens Ord. 
7 bractea, 8 calycis lacinia supera, 9 lacinia infera, 10 lacinia lateralis cum 
pedicello villo brevi tecto. — Fig. 11—12. Nelsonia villosa Ord., 11 anthera a 
latere, 12 a superficie superiore. — Fig. 13. Nelsonia Smithii Ord., anthera. — 
Fig. 14—17. Nelsonia senegalensis Ørd., 14 bractea, 15 calycis lacinia su- 
pera, 16 lacinia infera, 17 lacinia lateralis. — Fig. 18. Nelsonia nummula- 
riæfolia Roem., et Sch., semen longitudinaliter dissectum, ut embryo et endo- . 
pleura tumida appareant. — Fig. 19—21. Dipteracanthus patulus N. ab E., 19 
capsula, 20 ejusdem valvula dimidiata, ut dissepimentum superne evanescens 
appereat, 21 ejusdem valvula a latere ventrali. — Fig.22—23. Cryphiacanthus 


69 


viscosus Ord., 22 capsulå magn. nat., 23 valvula ejusdem parum aucta. — 
Fig. 24—25. Eraser aerles barbel ger N. ab E., 24 capsula magn. nat., 
25 valvula ejusdem parum aucta. — Fig. 26. BE ke campestris Ord., 
capsulæ valvula a latere ventrali — Fig. 27—28. Gymnacanthus Sobleskter- 
dahlianus Ørd., 27 capsulæ valvula a latere ventrali, 28 eadem dimidiata, ut 
dissepimentum appareat. 


Tab. V. Fig. 1—4. Chiloblechum mexicanum Ord., 1 calyx, 2 capsulæ 
valvula a latere ventrali, 3 dissepimentum ejusdem, 4 styli pars superior. -- 
Fig. 5—9. Chætothylopsis micrantha Ord., 5 flos bracteis-suffultus, 6 anthera, 
7—8 capsulæ valvulæ a latere ventrali, 9 corolla. — Fig. 10—11. Cyrtan- 
therella macrantha Ord., 10 anthera loculis complicatis a latere, 11 eadem 
loculis explicatis. — Fig. 12—14. Sericographis neglecta Ord., 12 anthera, 
13 eadem a dorso, 14 styli pars superior. — Fig. 15—16. Serteographis tinc- 
toria Ord., 15 anthera, 16 eadem'a dorso. — Fig. 17. Sericographis Mohintli 
N. ab E., anthera. — Fig. 18. Sericographis macrophylla Ord , anthera. — 
Fig. 19. Sericographis verrucosa Ord., anthera a dorso. — Fig. 20. Habra- 
canthus sylvaticus N. ab E., flos. — Fig. 21. Glocheria hæmatodes Ord., co- 
rolla. — Fig. 22. Razisea spicata Ord., corolla. — Fig. 23—26. Hansteinia 
gracilis Ord., 23 flos, 24 capsula, 25 valvula ejusdem a latere ventrali, 26 sta- 
men a latere. — Fig. 27. Isoglossa ciliata Ord., anthera. — Fig. 28. Strobilo- 
glossa merxicana Ord.,anthera a dorso. — Fig. 29. Chiloglossa secunda Ørd., 
anthera. — Fig.30—33. Chileranthemum trifidum Ord., 30 corolla explicata, 31 
flos, 32 stamen, 33 ejusdem pars superior, antheræ loculis explicatis. — Fig. 
34—35. Siphonoglossa ramosa Ord., 34 corolla, 35 anthera. — Fig. 36. Belo- 
peronides macrantha Ørd., anthera, — Fig. 37. Psiloglossa ovatifolia Ord., 
anthera. 


Tab .Jll. 


77. 


ZØ. 


re 
PT DE SØS =v 


fr rer, 


y! 


i 


orm 


Ferri 


& 


To avoid fine, this book should be returned on 
or before the date last stamped below 


MR Kr i 
SÅR: mm 


Stanford University Library 


Stanford, California 


In order that others may use this book, 
please return it as soon as possible, but 
not later than the date due.